Εμπεσός: Ένα όμορφο και γραφικό χωριό στην «καρδιά» του Βάλτου

Μοιραστείτε το άρθρο...

Το κάστρο, το μοναστήρι του Αγίου Θωμά, η πίστα αιωροπτεριστών της Καλάνας και το μοναδικό φυσικό τοπίο είναι μερικά από τα στοιχεία που κάνουν τον Εμπεσό έναν ιδιαίτερα γαλήνιο προορισμό.

O Εμπεσός Βρίσκεται στην κοιλάδα του Ινάχου, παραπόταμο του Αχελώου, ανάμεσα στα όρη Καλάνα, Μητσέλι και Ζυγό, πάνω στο δρόμο που συνδέει την Αιτωλοακαρνανία με την Ευρυτανία και την Ήπειρο (Άρτα).

Τα πλησιέστερα κέντρα είναι η Αμφιλοχία (43 χλμ.), το Αγρίνιο (57 χλμ) και η Άρτα (52χλμ.). Επίσης, ο Εμπεσός είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά του πρώην δήμου Ινάχου κι από τα πιο γνωστά καθώς διαθέτει αρκετές υπηρεσίες κι όλες οι βαθμίδες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Το χωριό Εμπεσός με τη σημερινή του μορφή είναι σχετικά καινούριο, αφού άρχισε να χτίζεται τη δεκαετία του ’80 με το πρόγραμμα συγκέντρωσης όλων των συνοικισμών του (Σκαντζόκαμπος, Γραμματσούλι, Συκιά, Παλιαριά, Ντηνέρι). Έτσι αποτελείται από καινούρια και σύγχρονα σπίτια με τις απαραίτητες ανέσεις για τους κατοίκους του.

Οι περίπου 600 μόνιμοι κάτοικοι του Εμπεσού ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Εκτρέφουν κατά κύριο λόγο αιγοπρόβατα και καλλιεργούν καλαμπόκι, τριφύλλι και κηπευτικά.

Ονομασία/Ιστορία

Λέγεται ότι ένας αγάς Τούρκος στο Σακαρέτσι (Περδικάκι), θέλοντας να ανταμείψει κάποιο Γραμματικούλη για τις υπηρεσίες του, του είπε να τρέξει με τη φοράδα του μια ολόκληρη μέρα σε διάφορα μέρη και το βράδυ ο τόπος που θα πατήσει θα είναι δικός του.

Ο Γραμματικούλης έτρεξε παντού και το βράδυ η φοράδα του έπεσε εκεί που λέμε «Γραμματσούλι» (συνοικισμός Εμπεσού). Κι αυτό εξηγεί το τοπωνύμιο.

Η άλλη εκδοχή από την οποία ίσως να προέρχεται το όνομα του χωριού είναι ότι πήρε το όνομά του από τη θέση που κατέχει καθώς οριοθετείται από τα δύο βουνά, Μητσέλι και Καλάνα και μοιάζει σα να έπεσε εκεί (εν – πίπτω, ενέπεσα (αόριστος), Εμπεσός).

Καμία από τις παραπάνω εκδοχές δε μπορεί να αποδειχθεί με συγκεκριμένες μαρτυρίες ή στοιχεία.

Υπάρχει επίσης παράδοση που λέει ότι ο Εμπεσός ήταν κάποτε πόλη με 30.000 κατοίκους και με βασιλιά τον Ιδομενέα. Σ’ αυτή την παράδοση στηρίζεται το όνομα της ομάδας μας του ΙΔΟΜΕΝΕΑ, αλλά και των πολιτιστικών μας εκδηλώσεων τα ΙΔΟΜΕΝΕΙΑ. Η παράδοση αυτή πιθανόν να έχει βάση όπως δείχνουν και τα ευρήματα αρχαιοτήτων ( πιθάρι του 4ου π.χ. αιώνα, δορυφόροι ναού της Δήμητρας και άλλα).

Το κάστρο

Πάνω από το νέο χωριό δεσπόζει το κάστρο, σε στρατηγικό σημείο με υπέροχη θέα σε όλη την κοιλάδα της περιοχής ενώ επιβλητικά είναι και τα δύο τεράστια βουνά που το περιβάλλουν (Μητσέλι και Καλάνα).

Κάστρο του Εμπεσού λέμε τον καταπράσινο κωνοειδή λόφο που βρίσκεται νότια του χωριού Εμπεσού, στα ριζά της Καλάνας και έχει ύψος γύρω στα 300 μ. πάνω από το επίπεδο του νέου χωριού. Είναι δηλαδή ένα τοπωνύμιο, το Κάστρο.

Στην κορυφή όμως του λόφου υπάρχει και πραγματικό κάστρο-φρούριο με τείχη, με φρούρια, με πολεμίστρες και με ο,τι χαρακτηρίζει την έννοια του κάστρου. Έξω από τα τείχη του, εκτείνεται ένα αρκετά μεγάλο πλάτωμα διαστάσεων ποδοσφαιρικού γηπέδου και στο οποίο διακρίνονται τα ίχνη διαφόρων κτισμάτων.

Από εκεί, είναι εύκολο να ελέγχονται τα στενά Καλάνας-Μητσελίου, στενά που είναι πέρασμα από Ευρυτανία προς Αιτωλοακαρνανία, και όλη η κοιλάδα του Ινάχου από Πατιόπουλο ως Χαλκιόπουλο.

Έτσι εξηγείται η αξία του ως κάστρο-φρούριο, σε όποιες εποχές χρησιμοποιήθηκε, τόσο για να ελέγχει την περιοχή όσο και να προστατεύει αυτούς που το υπερασπίζονταν.

Τα σωζόμενα ερείπιά του δείχνουν και μεσαιωνική εποχή, μεσαιωνικό κάστρο αλλά και αρχαία εποχή. Τα γραπτά κείμενα και ευρήματα (όπως αναφέρονται παρακάτω) παραπέμπουν σε διάφορες εποχές ενώ πολλές παραδόσεις στην αρχαία εποχή μόνο.

Διαβάστε περισσότερα: Οδοιπορικό στο κάστρο του Εμπεσού

Αξιοθέατα

Τα αξιοθέατα του Εμπεσού που μπορεί κάποιος να επισκεφτεί είναι το Λαογραφικό -Ιστορικό Μουσείο, ο Αγιος Θωμάς και, για όποιους μπορούν να περπατούν σε ανήφορο, η κορυφή στο Κάστρο. Η πίστα αιωροπτεριστών της Καλάνας – μια από τις καλύτερες της Ελλάδας – την οποία συχνά χρησιμοποιούν οι αιωροπτεριστές της Αερολέσχης Αγρινίου και κατά περιόδους γίνονται πανελλήνιοι αγώνες, μετατρέπει τον ουρανό πάνω από τον Εμπεσό σε υπέροχο υπερθέαμα.

Τα παραδοσιακά του θρησκευτικά πανηγύρια του Αγίου Θωμά και του Σωτήρος, τις γιορτές και τους γάμους με τα περισσότερα από τα παλιά έθιμα, καφενεία παραδοσιακά και ταβέρνες με γνήσια ντόπια προϊόντα (ψητά αρνιά και κατσίκια οικολογικά, το μοναδικό φριγαδέλι, κοκορέτσι και σπληνάντερο) και πάνω απ’όλα κόσμο πρόσχαρο, φιλότιμο και φιλόξενο. Στο καφενείο όλοι θα χαιρετίσουν και θα κεράσουν τον ξένο.

Ο Εμπεσός έχει έναν πολύ καλό σύλλογο, τον «Πολιτιστικό Σύλλογο Εμπεσού» με πλούσια και αξιόλογη πολιτιστική δράση με κυριότερη τις κινηματογραφικές βραδιές, τη λειτουργία πολύ καλής μικτής χορωδίας ανδρών και γυναικών και τη διοργάνωση 5/νθήμερων πολιτιστικών εκδηλώσεων «Τα Ιδομένεια» τον Αύγουστο, σε συνεργασία με το Σύλλογο των Εμπεσιωτών στην Αθήνα «Ο Άγιος Θωμάς».

Δραστηριότητες

Το αλεξίπτωτο πλαγιάς είναι το σήμα κατατεθέν του Εμπεσού καθώς σε απόσταση αναπνοής από το χωριό υπάρχει η ιδιαίτερη πίστα αιωροπτεριστών της Καλάνας όπου συχνά διεξάγονται Πανελλήνια Πρωταθλήματα Αλεξιπτώτου Πλαγιάς με κορυφαίους Έλληνες αθλητές, αλλά και λάτρεις των σπορ να επισκέπτονται την περιοχή.

Στον Εμπεσό, δεν υπάρχουν ειδικά μονοπάτια για πεζοπορίες. Υπάρχουν ωστόσο δρόμοι για ειδυλλιακούς περιπάτους προς Κάμινα, Πατιόπουλο, Σταθά, Αγιο Θωμά, Περδικάκι και προς τον πλατανιά στο ποτάμι.

Για τους επισκέπτες του χωριού μας με αυτοκίνητο, προσφέρονται για επίσκεψη και διαδρομές ο Αγιος Ανδρέας Χαλκιοπούλων σε υψόμετρο 1400 μ., πάνω από τη Λίμνη των Κρεμαστών μες στα έλατα, τα ελβετικά τοπία του Περδικακίου και Πατιοπούλου με τα απέραντα ελατοδάση και δρυοδάση από Σταθά προς Δρομίστα και Ρέθα.

Δύο ξενώνες (ένας στο Σταθά και ένας στο Χαλκιόπουλο) είναι οι μόνοι που προσφέρονται για την εξυπηρέτηση όσων επισκέπτονται τα μέρη.