«Έπεσαν» οι υπογραφές για τον αγωγό που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα του Ισραήλ και της Αιγύπτου στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας και αναμένεται να είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικός μέχρι το 2025.
Ένας από τους ενδιάμεσους σταθμούς του αγωγού φυσικού αερίου EastMed θα είναι ο Γαλατάς Μεσολογγίου στην προσπάθεια του αγωγού να μεταφέρει φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη μέσω Κρήτης και ηπειρωτικής Ελλάδας.
Από τις μελέτες προκύπτει ότι ο EastMed είναι η πιο ανταγωνιστική επιλογή για τη μεταφορά του φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στις ευρωπαϊκές αγορές.
Με βάση τις μελέτες η σχεδιαζόμενη δυναμικότητα του αγωγού θα είναι 10 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου ετησίως, με δυνατότητα να ανέλθει στα 16 δισ. κ.μ. Δεδομένων αυτών, βρίσκονται σε εξέλιξη βαθυμετρικές μελέτες που θα δείξουν τη βέλτιστη και ασφαλή διαδρομή του αγωγού.
Ο τρέχον σχεδιασμός αφορά υποθαλάσσιο αγωγό μήκους 1.300 χιλιομέτρων και χερσαίο αγωγό μήκους 600 χιλιομέτρων, ενώ θα ξεκινά από τις νέες ανακαλύψεις φυσικού αερίου στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προς την Κύπρο με υποθαλάσσιο αγωγό 200 χλμ. Ακολούθως συνδέει την Κύπρο με την Κρήτη με υποθαλάσσιο αγωγό 700 χλμ, ενώ στη συνέχεια υποθαλάσσιος αγωγός 400 χλμ συνδέει την Κρήτη με την ηπειρωτική Ελλάδα στην Πελοπόννησο.
Στη συνέχεια χερσαίος αγωγός 600 χλμ διασχίζει την Πελοπόννησο και τη Δυτική Ελλάδα. Εκεί, ο EastMed θα συνδέεται με υφιστάμενους αγωγούς για να μεταφέρει το φυσικό αέριο προς την Ιταλία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ο αγωγός θα επιτρέψει επίσης τον ανεφοδιασμό της εσωτερικής αγοράς της Κύπρου με φυσικό αέριο.
Τα κοιτάσματα, που έχουν εντοπισθεί αλλά και οι εκτιμήσεις που υπάρχουν για τις ενεργειακές δυνατότητες της περιοχής, καθιστούν την ανατολική Μεσόγειο ως την πρώτη επιλογή για κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης, με βάση τους στόχους που έχουν τεθεί έως το 2040.
Εξάλλου, οριστικοποιήθηκαν οι ημερομηνίες για τις τριμερείς συναντήσεις σε επίπεδο ηγετών για τα ενεργειακά ζητήματα με Ισραήλ και Ιορδανία. Στις 8 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί στη Λευκωσία η συνάντηση Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ και στις 16 Ιανουαρίου επίσης στη Λευκωσία η συνάντηση Κύπρου – Ελλάδας – Ιορδανίας, στην οποία θα παραστεί και ο Ιορδανός βασιλιάς Αμπντάλα.
Το Μνημόνιο Συναντίληψης
Υπογράφηκε την Τρίτη το Μνημόνιο Συναντίληψης για συνεργασία μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και Ιταλίας αναφορικά με τον αγωγό EastMed, με τις τέσσερις χώρες να θέτουν ως στόχο την υπογραφή των όρων της Διακρατικής Συμφωνίας εντός του 2018.
Το Μνημόνιο Συναντίληψης υπέγραψαν οι Υπουργοί Ενέργειας της Κύπρου, Γιώργος Λακκοτρύπης, της Ελλάδας Γιώργος Σταθάκης, του Ισραήλ Γιουβάλ Στάινιτς, καθώς και ο Πρέσβης της Ιταλίας στην Κύπρο, Αντρέα Καβαλλάρι, ο οποίος εκπροσωπεί τον Ιταλό Υπουργό Κάρλο Καλέντα που δεν μπόρεσε να παραβρεθεί. Παρών ήταν και ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κρίστοφερ Τζόουνς.
Όπως αναφέρει το ΚΥΠΕ, η υπογραφή του Μνημονίου Συναντίληψης έγινε μετά το πέρας της Τετραμερούς Υπουργικής Συνάντησης που πραγματοποιήθηκε στο συνεδριακό κέντρο, στη Λευκωσία.
Σε κοινή δήλωση που εξέδωσαν αμέσως μετά οι τρεις Υπουργοί και ο Πρέσβης αναφέρεται ότι η υπογραφή του Μνημονίου Συναντίληψης και οι τετραμερείς συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν την Τρίτη «επιβεβαίωσαν την πρόθεσή μας να συνεργαστούμε ώστε να καταστεί δυνατή και να ενισχυθεί η ανάπτυξη και η υλοποίηση του έργου του αγωγού EastMed, ως μια βιώσιμη και στρατηγική επιλογή, καθώς και ως υποδομή ειδικού ενδιαφέροντος τόσο για κράτη που είναι παραγωγοί φυσικού αερίου, όσο και για την ΕΕ».
Προστίθεται ότι το έργο θα διασφαλίσει μια απευθείας, μακρόπνοη, εξαγωγική οδό από το Ισραήλ και την Κύπρο προς την Ελλάδα, την Ιταλία και άλλες ευρωπαϊκές αγορές, σαν ένα ακόμη στοιχείο του διαδρόμου (φυσικού αερίου) της Ανατολικής Μεσογείου, ενδυναμώνοντας έτσι την ασφάλεια εφοδιασμού της ΕΕ και προωθώντας, παράλληλα, τον ανταγωνισμό μεταξύ παραγώγων αερίου.
Στην κοινή τους δήλωση, τα τέσσερα μέρη αναφέρουν επίσης ότι εξέφρασαν στο μνημόνιο την επιθυμία τους να συνεργαστούν «ούτως ώστε να διευκολύνουμε τις αναγκαίες μελέτες, την αδειοδότηση, την κατασκευή και τη λειτουργία του έργου».
Προς την κατεύθυνση αυτή, προστίθεται, η Τεχνική Επιτροπή που αποτελείται από τους Γενικούς Διευθυντές των τεσσάρων Υπουργείων Ενέργειας, η σύσταση της ποίας συμφωνήθηκε από τους Υπουργούς στην Υπουργική Σύνοδο του Τελ Αβίβ, στις 3 Απριλίου 2017, θα συνεχίσει να πραγματοποιεί συναντήσεις, με την εντολή να συζητήσει, μεταξύ άλλων, τους όρους Διακρατικής Συμφωνίας μεταξύ της Κύπρου, της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Ιταλίας, με στόχο αυτή να υπογραφεί εντός του 2018.
Χαρακτηριστικά έργου
Σε ό,τι αφορά τα τεχνοοικονομικά χαρακτηριστικά του έργου, η αντίστοιχη μελέτη (East Med Feasibility Study» προσδιορίζει την χάραξη του αγωγού από το «οικόπεδο 12» στην Κυπριακή ΑΟΖ μέχρι τις ακτές της Ιταλίας με ενδιάμεσους σταθμούς την Κύπρο (περιοχή Βασιλικού), την Κρήτη (Αθερινόλακκος, δίπλα στην υφιστάμενη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ), τη ΝΑ Πελοπόννησο (Αγ. Φωκάς) απ’ όπου θα ξεκινά το χερσαίο τμήμα του αγωγού το οποίο θα καταλήγει στη Θεσπρωτία με ενδιάμεσους σταθμού την περιοχή Λακκόπετρα (Αχαία) και Γαλατάς (Αιτωλοακαρνανία).
Το συνολικό μήκος του αγωγού από την Κύπρο έως τις ακτές της Δυτικής Ελλάδας είναι 1635 χιλιόμετρα ενώ το μέγιστο βάθος από το οποίο θα διέρχεται ο αγωγός είναι 3000 μέτρα, στη θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Κρήτης.
Ως προς την μεταφορική ικανότητα, εξετάζονται διαφορετικά σενάρια από 10 έως 16 δις. κυβικά μέτρα ετησίως, και η βασική παράμετρος διαφοροποίησης, όπως επισημαίνεται στη μελέτη, συνδέεται με την πιθανή ανακάλυψη κοιτασμάτων στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης τα οποία θα διοχετευθούν μέσω του ίδιου αγωγού προς την Ευρώπη.
Το ύψος της επένδυσης, εκτιμάται από 5,22 έως 5,94 δις. ευρώ ανάλογα με την μεταφορική ικανότητα που θα επιλεγεί.
