Loading...

Ιεροί ναοί και εξωκλήσια στα Καλύβια


Μοιραστείτε το άρθρο...

Στα Καλυβία Αγρινίου θα βρείτε διάσπαρτα πολλούς μικρούς τόπους θρησκευτικής λατρείας, με τον πολιούχο Άγιο Νικόλαο να δεσπόζει στο κέντρο του χωριού.

Στην Αιτωλοακαρνανία είναι έντονο το θρησκευτικό στοιχείο και σχεδόν κάθε χωριό εκτός της κεντρικής εκκλησίας διαθέτει και εξωκλήσια ή κοινώς ξωκλήσια αφιερωμένα σε θεούς…

Τα Καλύβια έχει τα δικά του θρησκευτικά μνημεία που “λάμπουν” αιώνες τώρα και προκαλούν ρίγος τόσο με την αρχιτεκτονική τους, όσο με τις ιστορικές αναλύσεις και τις τοπικές αφηγήσεις για την “γέννησή” τους
 
Ακολουθούν οι σπουδαίοι ναοί των Καλυβίων που “κοσμούν” τον κάμπο, εκεί όπου με ευλαβικά αφιερώματα οι κάτοικοι παίρνουν δύναμη για την καθημερινότητα και την σοδειά των χωραφιών…
  
Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου (Παλαιός)
 
Ο ιερός ναός του αγίου Νικολάου (παλιός) βρίσκεται εντός του κοιμητηρίου (νεκροταφείου)   δημοτικού διαμερίσματος Καλυβίων του Δήμου Αγρινίου. Χτίσθηκε από του πρώτους κατοίκους του παλιού χωριού σε μια απόσταση περίπου 250 μέτρων από το υπάρχον τότε τζαμί που είχε φτιαχτεί από τους μουσουλμάνους κατακτητές και το οποίο τζαμί, μοναδικό στην ωραιότητά του, αναφέρεται από τον Τούρκο περιηγητή Εβλιά Τσελεμπή στο πέρασμά του από το χωριό στα 1668. 
 
Ως έτος κατασκευής του ναού, θεωρείται το 1676, αφού αυτό προκύπτει από παλαιά επιγραφή που βρέθηκε στο ναό και αναφέρεται σε σχετική μαρμάρινη επιγραφή η οποία  τοποθετήθηκε το 1979 με επιμέλεια και δαπάνη του συν/χου καθηγητή Θεολογίας Κωνσταντίνου Β. Αναγνωστόπουλου. Ο ταπεινός ναός του αγίου Νικολάου που χτίσθηκε από τους πρώτους Καλυβιώτες βρίσκονταν σε τέλεια αντίθεση με το ωραιότατο («χαριτωμένο» χαρακτηρίζεται από τον περιηγητή) τζαμί των Τούρκων κατακτητών, ενώ το σχήμα του δεν ξεχώριζε πολύ από τα χαμηλά πλινθόκτιστα σπίτια των χριστιανών κατοίκων του Καλιδρομίου, προφανώς, για να μην προκαλούν τον Οθωμανό Τούρκο κατακτητή. 
 

Ο ναός είναι αφιερωμένος στον άγιο Νικόλαο, πολιούχο άγιο του χωριού. Πιθανολογείται ότι η επιλογή του Αγίου Νικολάου, προστάτη αγίου των ναυτικών, ως πολιούχου του χωριού πρέπει να βασίστηκε στο γεγονός, ότι η περιοχή του παλιού χωριού ήταν πλημμυρόπληκτη κατά τους χειμερινούς, κυρίως, μήνες από τον ποταμό Αχελώο, αυτόν που οι αρχαίοι Έλληνες είχαν θεοποιήσει, εξαιτίας  του όγκου αλλά και της ορμητικότητας των νερών του (ασπροπόταμο τον λένε πολλοί). Η εικόνα του Αγίου Νικολάου είναι του 14ου ή του 15ου πιθανώς αιώνα όπως αυτό συνάγεται από την υστεροβυζαντινή τεχνοτροπία της. Ο κοιμητηριακός, πλέον, ναός στην σημερινή του μορφή είναι ρυθμού βασιλικής, μονόχωρος, χωρίς τρούλο. Είναι πετρόκτιστος με κεραμοσκεπή.

koi-agios-georgios-kalyvia1
Ο ναός μεταγενέστερα επεκτάθηκε δυτικά για να καλύψει τις θρησκευτικές ανάγκες των κατοίκων του οικισμού που ο πληθυσμός του όλο και μεγάλωνε. Από το εμβαδόν του ναού εξάγεται το ασφαλές συμπέρασμα ότι το παλιό χωριό κατοικούνταν από είκοσι (20) περίπου οικογένειες. 
 
Ο Εθναπόστολος άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός (1714-1779), κατά κόσμο Κώνστας Δημητρίου, στην διάρκεια της Δ’ Περιοδείας του (1777-1779) και συγκεκριμένα τον Μάρτιο του 1779, αφού επισκέφτηκε για τελευταία φορά την γενέτειρα του, το Μέγα Δένδρο Θέρμου Τριχωνίδας, περιόδευσε τα χωριά της Αιτωλίας, όπως αναφέρεται σε επιστολή που έστειλε στον αδελφό του Χρύσανθο,  οπότε εκτιμάται ότι διήλθε πιθανότατα και από τον Αη Νικόλα του παλιού χωριού, πριν διαβεί τον Αχελώο ποταμό, για να μαρτυρήσει στις 24 Αυγούστου 1779 στο Κολικόντασι της Βορείου Ηπείρου, από τις δυνάμεις του Κούρτ  Πασά. Αυτό συνάγεται από το χάρτη της Δ’ Περιοδείας του αγίου Κοσμά του Αιτωλού, που δημοσιεύτηκε αρχικά στο βιβλίο «Κοσμάς ο Αιτωλός» του κ..κ Αυγουστίνου Καντιώτου, πρώην μητροπολίτου  Φλωρίνης και αναδημοσιεύθηκε στο βιβλίο «ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ» της Μοναχής Ευθυμίας, Ηγουμένης της Ι. Μ. Αγίου Κοσμά του Αιτωλού Μέγα Δένδρου Θέρμου. Ο λαός αποκαλούσε, κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας, τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό «παππουλάκο» ή «παππουλάκη». 
 
Η θέση «ΠΑΠΠΟΥΛΑΚΗ» του καλυβιώτικου κάμπου, που βρίσκεται 1 περίπου χιλιόμετρο βόρεια-βορειοανατολικά του χωριού, μας οδηγεί να συμπεράνουμε ότι, πιθανότατα, κατά τη διάρκεια της Α΄ περιοδείας του (1759-1762), οπότε έφτασε στο Βραχώρι αλλά και στο Ζαπάντι που απέχει 5 περίπου χιλιόμετρα από την θέση «ΠΑΠΠΟΥΛΑΚΗ», ο Πατροκοσμάς βρέθηκε στη περιοχή αυτή όπου κήρυξε, ανεβασμένος ή πάνω σε σκαμνί, που του είχε δωρίσει ο Κούρτ Πασάς της Βορείου Ηπείρου ή πάνω σε δένδρο, που βρίσκονταν καταμεσής κάποιου χωραφιού, όπως συνήθιζε να κάνει, στους Καλυβιώτες χριστιανούς-ραγιάδες μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα του Οθωμανού δυνάστη.  
 
Μέσα στο νεκροταφείο, όπου βρίσκεται ο ναός αυτός έκανε μικρά έργα, όπως τσιμεντένια δρομάκια, τσιμεντένια καθίσματα ξεκούρασης για τον προσκυνητή, παρεμβάσεις διαμόρφωσης χώρου κ.λ.π. ο αείμνηστος χωριανός μας Γιώργος Διγούτσης, κι όλα αυτά με τα λίγα χρήματα που μάζευε από τους συγχωριανούς του και δική του φροντίδα στα χρόνια του ‘50 και μεταγενέστερα. 
 
Το 1941 ο Γεώργιος Δημητρίου Αναγνωστόπουλος με το με αριθμό 8.223/10-4-1941 συμβόλαιο δωρεάς εν ζωή του τότε Συμβολαιογράφου Αγρινίου Γεωργίου Δημ. Παπασωτηρόπουλου, που μεταγράφηκε σε τόμο 60 και αριθμό 265 στα βιβλία μεταγραφών του Α’ Υποθηκοφυλακείου Αγρινίου, δώρισε στην Ενορία του Αγίου Νικολάου τον αγρό που περιέβαλε ανατολικά τον ναό, έκτασης 3 περίπου στρεμμάτων, αξίας εποχής 5.000 δραχμών και όπου απλώνεται σήμερα ο χώρος του κοιμητηρίου (νεκροταφείου) του χωριού. Ακολούθως κατά το έτος 1958 δωρίθηκε ατύπως από τον Δημήτριο Γεωργίου Αναγνωστόπουλο  και το υπόλοιπο τμήμα  του αγρού  που βρίσκονταν βόρεια της αμαξιτής (παλιό χαντάκι) εκτάσεως 3,5 στρεμμάτων  περίπου προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για την επέκταση του κοιμητηρίου νοτιοδυτικά. 
 

Οι δωρεές αυτές αποτέλεσαν τη συνέχεια των προσφορών-δωρεών των Αναγνωστοπουλαίων (Μαντζαίων) προς το χωριό, καθώς από τις καλυβιώτικες παραδόσεις αλλά και από σχετική έρευνα του γράφοντος στο Α’ Υποθηκοφυλακείο Αγρινίου πιθανολογείται βάσιμα, ότι ο χώρος επί του οποίου κτίσθηκε το έτος 1676 ο κοιμητηριακός πλέον ναός του Αη- Νικόλα, ανήκε στην οικογένεια Αναγνωστόπουλου (Μάντζου), καθώς ο συνολικός χώρος του κοιμητηρίου, εκτάσεως σήμερα 6,5 περίπου στρεμμάτων, αποτελούσε το βορειοανατολικό γωνιακό τμήμα ενός μεγαλύτερου αγροτεμαχίου εκτάσεως 70 περίπου στρεμμάτων, που ανήκε στους απώτερους προγόνους-δικαιοπαρόχους του δωρητού Γεωργίου Δημητρίου Αναγνωστόπουλου.  

koi-agios-georgios-kalyvia3
 Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου (Νέος) 
 
Ο Ιερός ναός του Αγίου Νικολάου (νέος) βρίσκεται στη θέση «ΜΑΝΔΡΕΣ» (η πέτρινη μάντρα που περιέβαλε τον ναό και ονοματοδοτούσε μαζί με άλλες τη περιοχή, σώζονταν μέχρι το έτος 1996 οπότε κατεδαφίστηκε για την δημιουργία της πλατείας και ένωσης του αύλειου χώρου του ναού με αυτόν της πλατείας), εντός της τέως κοινότητας και ήδη  δημοτικού διαμερίσματος Καλυβίων του Δήμου Αγρινίου και επί της κεντρικής οδού 25ης Μαρτίου που διασχίζει το δημοτικό διαμέρισμα μας. 
 
Το συνολικό οικόπεδο που χτίσθηκε ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου εμβαδού 1.400 τ.μ περίπου παραχωρήθηκε με άτυπη δωρεά εν ζωή από τα αδέλφια Κωνσταντίνο Ιωάννου Δασκαλόπουλο κατά μείζονα έκταση και Αθανάσιο Ιωάννου Δασκαλόπουλο. 
 
Ειδικότερα ο χώρος όπου ανεγέρθηκε ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου εμβαδού 500 τ.μ αλλά και ο αύλειος χώρος αυτού εμβαδού επίσης 500 τ.μ περίπου δωρίθηκαν ατύπως από το Κωνσταντίνο Ιωάν. Δασκαλόπουλο, ενώ το οικόπεδο με το κατεδαφισθέν πλινθόκτιστο κτίριο στο οποίο λειτουργούσε το δημοτικό σχολείο του χωριού, που βρίσκεται ανατολικά του Ναού, εμβαδού 400 τ.μ περίπου, παραχωρήθηκε με άτυπη δωρεά εν ζωή από τα δύο αδέλφια Κωνσταντίνο Ιωάννου Δασκαλόπουλο και Αθανάσιο Ιωάννου Δασκαλόπουλο. 
 
Τα αδέλφια αυτά είχαν μητέρα την Ελένη (Νίτσα)  θυγατέρα Κωνσταντίνου Ζαπαντιώτη, που απεβίωσε στις 10-11-1885, από την οποία ο γιος της Κωνσταντίνος Ιωάννου Δασκαλόπουλος είχε κληρονομήσει τμήμα του παραχωρηθέντος οικοπέδου, εμβαδού 500 τ.μ., αυτό δηλαδή που αποτελεί σήμερα τον προαύλιο χώρο του Ιερού Ναού του Αγίου Νικολάου αλλά και το γειτνιάζοντα μ’ αυτόν χώρο όπου υπήρχε μέχρι το 1996 το πέτρινο οίκημα που ήταν για πολλά χρόνια μισθωμένο από την ενορία ως παντοπωλείο στην οικογένεια Ευστάθιου Χρυσικού. 
 
Η έναρξη εργασιών κατασκευής του ναού, σύμφωνα με προφορικές παραδόσεις παλιών Καλυβιωτών, τοποθετείται στα 1905 για να ολοκληρωθεί, ύστερα από αλλαγές του αρχικού σχεδίου κατασκευής και από ένα τιτάνιο αγώνα προσφοράς σύσσωμου του χωριού, λαμβανομένου υπόψη των κρίσιμων περιόδων που περνούσε το έθνος, κατά τη διετία 1928-1929. 
 
Αυτό προκύπτει από σχετική επιγραφή που βρίσκονταν στην κάτω δεξιά πλευρά της κεντρικής θύρας του τέμπλου του Ναού, όπου αναφέρονταν ως έτος δημιουργίας της αγιογραφίας του Παντοκράτορα το έτος 1929, οπότε ο ναός έγινε πλήρως λειτουργικός. Μέλος του εκκλησιαστικού συμβουλίου, που εργάστηκε με ζήλο για την ανοικοδόμηση του ναού ήταν, μεταξύ άλλων, ο Κωνσταντίνος Παναγιώτου Ρούβαλης ενώ οι παλιοί Καλυβιώτες θυμούνται ότι ο χωροφύλακας Κακογιάννης είχε σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια κατασκευής του ιερού ναού. 
 

Οι Καλυβιώτες, άνδρες και γυναίκες, βοήθησαν ακόμα και με προσωπική εργασία την ανοικοδόμηση του ιερού ναού. Μετά την δημιουργία των θεμελίων για το μπάζωμα του ναού προκειμένου να φτάσει σε επίπεδο  δαπέδου οι Καλυβιώτες μετέφεραν με τηγάνια το χώμα και το εναπόθεταν στο υποδεικνυόμενο από τους κατασκευαστές μέρος.

 
Κατά το έτος 1929 ο ναός σοβατίστηκε σύμφωνα με θύμισες παλιών συγχωριανών ενώ περί το 1931 τοποθετήθηκαν τα πλακάκια του δαπέδου της. Ο ιερός ναός είναι ρυθμού βυζαντινού σταυροειδής με τρούλο και ένα καμπαναριό στην αριστερή μπροστινή πλευρά του. Είναι πετρόκτιστος με κεραμοσκεπή και λίγες τσιμεντένιες προσθήκες καθώς το οπλισμένο σκυρόδεμα (μπετόν αρμέ) άρχισε από την δεκαετία του ’20 να χρησιμοποιείται ευρέως στις κατασκευές. 
 
Η πρώτη αγιογράφηση του ναού έγινε με δωρεές των κατοίκων του χωριού κατά τα χρόνια της κατοχής και συγκεκριμένα τα έτη 1942-1943, από το ορθόδοξο σέρβο αγιογράφο Μιλτιάδη Νίκολιτς, όπως ανέφερε άλλωστε σχετική επιγραφή που βρισκόταν στη εμπρόσθια δεξιά πλευρά του ναού, ακριβώς πάνω από τον επισκοπικό θρόνο. 
 
Η αγιογράφηση αυτή όμως υπέστη ανεπανόρθωτη ζημιά από την υγρασία, που χαρακτηρίζει το μικροκλίμα της περιοχής, την καπνιά των κεριών, αλλά και την έλλειψη σοβατίσματος του ναού  μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970 με αποτέλεσμα την ολοσχερή καταστροφή της. Στα τέλη της δεκαετίας του ’70 (1976-1978) αγοράστηκαν καινούργια στασίδια, καθίσματα, ψαλτήρια, προσκυνητάρια, εκκλησιαστικά σκεύη, κ.α. Ο πολυέλαιος του ναού αγοράστηκε με δωρεές των συγχωριανών κατά το έτος 1960 ενώ τα καινούργια καντήλια του τέμπλου τοποθετήθηκαν στα 1981. Η επιμαρμάρωση του τέμπλου έγινε το έτος 1982. 
 
Η δεύτερη αγιογράφηση άρχισε μετά το έτος 1990  με πρώτη αγιογράφηση αυτής της εικόνας της Πλατυτέρας, της μητέρας του Χριστού, που βρίσκεται εντός του ιερού και συνεχίζεται με γοργούς ρυθμούς ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές. 
 
Η τρίτη και μία από τις μεγαλύτερες δωρήτριες του ιερού ναού ήταν η Μάνθω χα. Κωνσταντίνου Στρατόπουλου, το γένος Μιχαήλ Μπελεβώνη που αρχικά δώρισε το έτος 1926 με συμβόλαιο δωρεάς εν ζωή τρεις αγρούς: 1) 30 στρεμμάτων (θέση «ΙΤΙΑ»), 2) 40 στρεμμάτων (θέση «ΒΑΡΚΟ») και 3) 10 στρεμμάτων (θέση «ΜΠΟΣΤΑΝΙΑ» ή «ΚΟΝΤΟΜΟΥΤΣΙ») έκτασης αντίστοιχα για να ανακληθεί από την ίδια στη συνέχεια η προαναφερόμενη δωρεά εν ζωή, αλλά να δωρίσει τέλος στα 1928 στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου, οπότε ανακλήθηκε η ανωτέρω δωρεά, το μεγάλο για την εποχή χρηματικό ποσό των  15.000 δραχμών, που αποτέλεσε το αντίτιμο πώλησης του πρώτου προαναφερόμενου αγρού έκτασης 30 στρεμμάτων στη θέση «ΙΤΙΑ».
 
Οι κληρικοί που διακόνησαν τους Ιερούς Ναούς (παλαιό και νέο) του αγίου Νικολάου Καλυβίων από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα είναι οι ακόλουθοι: 1) Ο Ιερέας Γεώργιος Βασιλείου Λύγδας-Παπακώστας (πιθανότατα θετός υιός του Βασιλείου Λύγδα)  από το 1873 (πολύ πιθανώς και ενωρίτερα, από το έτος 1863)  μέχρι 31-3-1914, 2) Ο Ιερέας Στυλιανός Κωνσταντίνου Μεταξάς (γεννήθηκε στο Αγρίνιο με απώτερη μάλλον κεφαλλονίτικη καταγωγή) από την 1-4-1914 μέχρι  31-10-1922, 3) Ο Ιερέας Δημήτριος Γεωργίου Αναστασιάδης (κατάγονταν από το Αιτωλικό Μεσολογγίου) από την 1-11-1922 μέχρι 14-1-1938,  4) Ο Ιερέας Νικόλαος Κυρίλλου Ρισβάς (κατάγονταν από τον Προυσό Ευρυτανίας), από 15-1-1938 μέχρι 31-12-1945, 5) Ο ιερομόναχος Ανδρέας Νασόπουλος (κατάγονταν από το Ευηνοχώρι Μεσολογγίου), που υπηρετούσε στην Ι.Μ. Παντοκράτορος Αγγελοκάστρου, από την 1-1-1946 μέχρι 31-12-1946, 6) Ο αρχιμανδρίτης Θεόφιλος Σιμόπουλος (κατάγονταν από το Νεοχώρι Μεσολογγίου), που υπηρετούσε στην Ι.Μ. Παντοκράτορος Αγγελοκάστρου (ήταν ανδρικό μοναστήρι μέχρι το 1947) από την 1-1-1946 μέχρι 31-12-1946,  7) Ο Ιερέας Βασίλειος Ευθυμίου Πριόβολος (κατάγονταν από το Αγγελόκαστρο Μεσολογγίου) από την 1-1-1947 μέχρι 31-5-1950, 8) Ο ιερομόναχος Ανδρέας Νασόπουλος (κατάγονταν από το Ευηνοχώρι Μεσολογγίου) από την 1-6-1950 μέχρι 17-11-1953, 9) Ο Ιερέας Σταύρος Χρήστου Κοντόβας (κατάγονταν από τους Μελισσουργούς Αρτας), από 18-11-1953 μέχρι 31-1-1958, 10) Ο Ιερέας Γρηγόριος Ιωάννη Πρώιμος (κατάγονταν από την Παντάνασσα Παραβόλας), από την 1-2-1958 μέχρι 31-7-1971 και 11) Ο Ιερέας Χρήστος Παναγιώτου Μυζήθρας (κατάγεται από Ροσκά Ευρυτανίας) από την 1-8-1971 μέχρι το 2008 και ο σημερινός ιερέας του χωριού, Θεοδόσιος Αθανασόπουλος (κατάγεται από το χωριό Αγ. Νικόλαος).
 
Στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Καλυβίων άσκησαν κατά περιόδους ιεροψαλτικά καθήκοντα από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι και τις μέρες μας οι ακόλουθοι συγχωριανοί μας: 1) Ιωάννης Δημ. Στρατόπουλος, 2) Νικόλαος Δημ. Αναστασίου, 3) Γεώργιος Θ. Καρύμπας, 4) Χρήστος Γ. Στρατόπουλος, 5) Νικόλαος Β. Στρατόπουλος και 6) Χρήστος Β. Ρεπετσάς.
 
Αγιος Γεώργιος (Ξωκλήσι)
 
Βρίσκεται στην ομώνυμη θέση «ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ» ή στην παλιότερα ονομαζόμενη θέση «ΥΨΙΛΟ ΔΕΝΔΡΟ» της κτηματικής περιφερείας του δημοτικού διαμερίσματος Καλυβίων του Δήμου Αγρινίου, βόρεια-βορειοδυτικά του χωριού. Στα μετά-επαναστατικά χρόνια η θέση του Αϊ-Γιώργη είχε την ονομασία «ΜΥΛΟΚΤΗΤΟΥ ΤΟΥ ΟΘΩΜΑΝΟΥ». 
 
Προφανώς κάποιος Τούρκος είχε στη περιοχή μύλο. Στη θέση αυτή, πιθανότατα από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, προϋπήρχε ένα ταπεινό ξωκλήσι αφιερωμένο επίσης στον Άγιο Γεώργιο. Άλλωστε σε απόσταση 20 περίπου μέτρων ανατολικά του περνούσε το «αυλάκι τ’ αγιοργείτικο», όπως αυτό αναφέρεται σε τίτλους κτήσεως αγροτεμαχίων της περιοχής που εκδόθηκαν κατά το έτος 1874. 
 
Η επιλογή από τους Καλυβιώτες του Αγίου Γεωργίου στον οποίο ήταν αφιερωμένο το ταπεινό εκκλησάκι δεν ήταν τυχαία. Ο δρακοντοκτόνος άγιος Γεώργιος, που έσωσε τη βασιλοπούλα και προστάτεψε τις έγγειες περιουσίες, ο διγενής (άρα πολυπολιτισμικός) ακρίτας στρατιωτικός άγιος, είχε πατέρα Καππαδόκη και μητέρα Συροπαλαιστίνια. Κατά μία παραλλαγή του βίου του ήταν εκ μητρός περσογενής.  
 
Σύμφωνα με την μουσουλμανική παράδοση ο άγιος Γεώργιος  βοηθούσε να επιστρέψουν στα τόπια τους οι μουσουλμάνοι που γύριζαν από το προσκύνημά τους στη Μέκκα. Το πρόσωπο του αγίου λατρεύονταν από τους πληθυσμούς της χριστιανικής και μουσουλμανικής Ανατολής, λαών που συμβίωναν ή θρησκευτικά αποσκιρτούσαν και μετακινούνταν από τη μια στην άλλη όχθη του ποταμού Ευφράτη. 
 
Οι Οθωμανοί έδειχναν για τους λόγους αυτούς ανεκτικότητα στον άγιο της χριστιανοσύνης, στον τροπαιοφόρο άγιο Γεώργιο. Το ξωκλήσι του Αη-Γιώργη, που βρίσκεται βορειοδυτικά του χωριού, απέχει τρία περίπου χιλιόμετρα από το δημοτικό διαμέρισμα Καλυβίων. Είναι πετρόκτιστο με κεραμοσκεπή, βυζαντινού ρυθμού σταυροειδής με τρούλο και έχει εμβαδόν περίπου 30 τετραγωνικά. Στο ξωκλήσι μόναζε μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’30 ένα καλόγερος ονόματι Γιώργος, που έμενε σε δύο κελιά τα οποία είχαν τοίχους από τσατμά και βρίσκονταν στην ανατολική πλευρά του ξωκλησιού. 
 
Η περιοχή του Αγίου Γεωργίου, που περιελάμβανε δεκάδες και ίσως εκατοντάδες ποτιστικά στρέμματα, στα χρόνια της τουρκοκρατίας ήταν μετόχι της Ιεράς Μονής της Επισκοπής (Λιτζάς και Αγράφων) που κατακλύστηκε από τα νερά της τεχνητής λίμνης του φράγματος των Κρεμαστών. Είχε δωριθεί στο Μοναστήρι από κάποιο ευσεβή Τούρκο, πιθανώς ονόματι Μουσταφά ή Μουταρπάν Λαζαντί, σύμφωνα με τις θρησκευτικές παραδόσεις των περιοχών όπου χριστιανοί και μουσουλμάνοι κατοικούσαν στα ίδια τόπια. 
 
Ο Οθωμανός που διατηρούσε στην  θέση αυτή νερόμυλο είχε απώτερη καταγωγή την χώρα της Λαζίας που βρίσκεται ανατολικά της Τραπεζούντας του Πόντου. Οι κάτοικοί της Λαζίας, ακρίτες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, περί το 1000 μ.Χ. είχαν ασπαστεί τον Χριστιανισμό.
 
Η κατάκτηση της χώρας τους από τους Οθωμανούς ανάγκασε πολλούς Λάζους να ασπαστούν την κυρίαρχη θρησκεία των Οθωμανών και  να εξισλαμιστούν μεταξύ των ετών 1463-1650. Πολλοί Λάζοι όμως κράτησαν στις καρδιές τους την παλιά χριστιανική θρησκεία τους. Μετά-επαναστατικά τα κτήματα της περιοχής του Αϊ Γιώργη παραχωρήθηκαν σε ακτήμονες Καλυβιώτες. 
 
Το σημερινό εκκλησάκι χτίσθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1910 σε αγρό έκτασης 20 περίπου στρεμμάτων, που άφησε η κόρη ενός ευσεβούς χριστιανού, σύμφωνα με τις παραδόσεις των παλιών χωριανών, αλλά και σχετική έρευνα στο Α’ Υποθηκοφυλακείο Αγρινίου που επιβεβαίωσαν τις παραδόσεις αυτές, αφού σύμφωνα με την έρευνα αυτή ο αγρός, επί του οποίου κτίσθηκε το ξωκλήσι του Αϊ Γιώργη δόθηκε αρχικά, ως προίκα, από τον Γεώργιο Λακέρδα, κατά δήλωσή του «ποιμένα» πιθανώς  καταγόμενο από την Σπολάιτα Αιτ/νίας, στον γαμπρό του Ευθύμιο Αντωνόπουλο που θα παντρεύονταν την «επομένη Κυριακή», όπως αναφέρεται κατά λέξη στο συμβόλαιο, την θετή κόρη του Αγαθή Μολώνη, σύμφωνα  με το με αριθμό 3.659/30-1-1886 συμβόλαιο προικός του τότε Συμβολαιογράφου Αγρινίου Νικολάου Βαμβακούλα που μεταγράφηκε σε τόμο ΙΘ (19) και αριθμό 91 στα βιβλία μεταγραφών του Α’ Υποθηκοφυλακείου Αγρινίου ενώ αναφέρεται στον προαναφερόμενο τίτλο κτήσεως ότι ο ανωτέρω αγρός συνορεύει «γύρωθεν με δρόμον διχωριζόμενου, Χρ. Ζαπαντιώτην, Δ. Καραλήν & Γ. Παπακώσταν Λύγδαν». 
 
Τον αγρό αυτό (χωριζόμενο παλαιότερα από αύλακα, όπως προκύπτει από παραχωρητήριο με ημερομηνία 9-12-1863, αλλά χώθηκε τα επόμενα χρόνια από τον Γεώργιο Λακέρδα, για να γίνει αγροτικός δρόμος προκειμένου να εξυπηρετεί τις κείμενες παραχωρηθείσες ιδιοκτησίες) η Αγαθή συζ. Ευθυμίου Αντωνόπουλου, θετή κόρη του Γεωργίου και της Μαρίας Λακέρδα, εκεί στα μέσα της δεκαετίας του ’10, που κτίσθηκε το ξωκλήσι, δώρισε άτυπα (χωρίς να τηρηθεί ο συμβολαιογραφικός τύπος) προκειμένου να κτισθεί το ξωκλήσι, που θα ήταν αφιερωμένο στον προστάτη άγιο των κτηνοτρόφων άγιο Γεώργιο, το όνομα του οποίου έφερε ο πατέρας της Γεώργιος Λακέρδας. 
 
Στη δωρηθείσα αγροτική έκταση που σήμερα, λόγω της κατασκευής στα 1960 αποχετευτικού αύλακα, αρδευτικής διώρυγας και αγροτικού δρόμου, με κατεύθυνση ΒΑ-ΝΔ, από την εργοληπτική εταιρεία του Γεωργίου Χρυσόπουλου (η εταιρεία αυτή κατασκεύασε από το 1958 μέχρι το 1962 ολόκληρο το αποχετευτικό, αρδευτικό δίκτυο του καλυβιώτικου κάμπου και τους αγροτικούς δρόμους), περιορίστηκε στα 14 περίπου στρέμματα χτίσθηκε το ξωκλήσι του Αϊ Γιώργη. 
 
Στον προαναφερόμενο τίτλο κτήσεως η δωρηθείσα αγροτική έκταση φέρεται να βρίσκεται στη θέση «ΥΨΙΛΟ ΔΕΝΔΡΟ», καθώς βρίσκονταν στο σημείο εκείνο  δύο πανύψηλοι δένδροι που δεν «αγκαλιάζονταν» οι κορμοί τους, σύμφωνα με διηγήσεις παλιών χωριανών, όπου ο αείμνηστος Γιώργος Λακέρδας και πατέρας της δωρήτριας Αγαθής Γ. Λακέρδα είχε το μαντρί του με τα πρόβατα, ενώ πέρα από το χωράφι αυτό του Γιώργου Λακέρδα απλώνονταν, δυτικά-βορειοδυτικά, ένας απέραντος παραποτάμιος βοσκότοπος με δάφνες, αρμυρίκια και άλλους θάμνους κι όπου ανάμεσά τους κάπου-κάπου ξεπρόβαλε κανένα μικρό πλατάνι. 
 
Την ημέρα που γιορτάζει ο ναός αυτός το χωριό έχει το πανηγύρι του. Για αυτό το λόγο πολλοί συγχωριανοί μας φέρουν το όνομά του Αγίου, όπως βέβαια και του Αγίου Νικολάου, πολιούχου του χωριού. Στο πανηγύρι του χωριού, τ’ Αϊ Γιωργιού όλοι συμμετείχαν. Δεν δικαιολογούνταν απουσίες. 
 
Η καλυβιώτικη φράση «Θα το κουπώσω (στον ύπνο)  και τ’ Αι Γιωργιού να φέξει» δηλώνει ξεκάθαρα την πάνδημη βεβαία γνώμη πως στο πανηγύρι του χωριού όλοι είναι ενεργοί και συμμετέχουν.
 
Ναός Ζωοδόχου Πηγής-Αγίας Ελεούσας (Ξωκλήσι)
 
Βρίσκεται στη θέση «ΞΥΛΕΙΑ», στην νοτιοανατολική πλευρά του οικισμού με την επωνυμία  «ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ» του δημοτικού διαμερίσματος Kαλυβίων του Δήμου Αγρινίου και στο δρόμο που συνδέει τον οικισμό με τη γέφυρα της ΔΕΗ στον Αχελώο ποταμό. 
 
Χτίσθηκε κατά τα έτη 2001-2002 στην ίδια περίπου θέση που βρίσκονταν το παλιό ξωκλήσι το οποίο είχε κτισθεί κατά την δεκαετία του 1950 και συγκεκριμένα κατά το έτος 1953 σε οικόπεδο εμβαδού 700 περίπου τετρ.μέτρων που δώρισε τότε άτυπα ο Δημήτριος Γεωργίου Αναγνωστόπουλος αλλά και για την πρόσφατη ανακατασκευή του και επανατοποθέτηση του (8 περίπου μέτρα ανατολικότερα από την παλαιά του θέση για να μην εμποδίζεται ο έμπροσθεν αυτού διερχόμενος δρόμος Καλυβίων-Αγίου Γεωργίου-Γέφυρα Αχελώου) ο Παναγιώτης και οι κληρονόμοι του Νικολάου Ζαχαράτου, παιδιά του Κεφαλλονίτη Σπυρίδωνα Αλεβίζου Ζαχαράτου. 
 
Η απόφαση να κτισθεί το παλιό ξωκλήσι πάρθηκε από τους χωριανούς μας όταν το έτος 1944, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής και ανήμερα της γιορτής της Ζωοδόχου Πηγής, συνέβη ένα θαύμα που θεωρήθηκε σημάδι από την Παναγιά, την μητέρα του Χριστού. 
 
Συγκεκριμένα όταν ομάδα Γερμανών στρατιωτών πέταξε εμπρηστικό μηχανισμό σε μια καλύβα του Πάνου Μυλωνά που βρίσκονταν στο κέντρο του χωριού, πίσω από το περίπτερο του μπάρμπα Κώστα Ζαπαντιώτη η καλύβα λαμπάδιασε με μιας αλλά ως εκ θαύματος μία εικονίτσα της Μεγαλόχαρης από χαρτόνι δεν κάηκε. Βρέθηκε άθικτη στα αποκαΐδια της καλύβας. Οι χωριανοί μαζεύτηκαν αμέσως στο τόπο του συμβάντος. Οι καμπάνες του Αϊ Νικόλα χτύπησαν για να αναγγείλουν το εξ ύψους θαύμα.  Άλλωστε στη Παναγία οφείλουμε την σωτηρία του χωριού από την θανατηφόρα πανδημία γρίπης (αυτή που ονομάστηκε «ισπανική γρίπη» λόγω της εμφάνισης της αρχικά στην Ισπανία και επέφερε παγκοσμίως το θάνατο 20 εκατομμυρίων ανθρώπων) που ενέσκηψε κατά τα έτη 1918-1919 και η οποία οδήγησε στο θάνατο δεκάδες μικρούς και μεγάλους του χωριού. 
 
Τότε ήταν που ζητήθηκε και ήρθε για προσκύνημα από τους χωριανούς η ιερή εικόνα της Παναγίας της Προυσιώτισσας. Την μνήμη αυτού του συμβάντος εορτάζουμε με θρησκευτική λιτανεία εικόνος της Παναγίας την πρώτη Κυριακή του μηνός Νοεμβρίου. 
 
Οι κάτοικοι του χωριού συμμετέχουν με θρησκευτική κατάνυξη κάθε χρόνο πάνδημα  στην λιτανεία που ακολουθεί την Θεία Λειτουργία της Κυριακής και λαμβάνει χώρα στην πλατεία του δημοτικού διαμερίσματος. Στο νέο ξωκλήσι της Αγίας Ελεούσας έγινε για πρώτη φορά λειτουργία (Θυρανοίξια) ανήμερα της γιορτής της Ζωοδόχου Πηγής την Παρασκευή 2 Μαΐου 2003 αφού προηγήθηκε πανηγυρικός εσπερινός το απόγευμα της Πέμπτης 1 Μαΐου 2003. 
 
Συμμετείχε σύσσωμος ο πληθυσμός του συνοικισμού του Αγίου Γεωργίου  όπως επίσης πολλοί κάτοικοι των Καλυβίων που αποφεύγουν να εργάζονται στη Χάρη Της καθώς αρκετοί  παλιοί χωριανοί μνημονεύουν περιστατικά που έδειχναν ότι η Μεγαλόχαρη ήθελε να «κρατούν» οι Καλυβιώτες την γιορτή Της.
 
Ναός Αγίου Δημητρίου (Ξωκλήσι)
 
Βρίσκεται στο όγδοο (8ο) χιλιόμετρο της επαρχιακής οδού Αγρινίου – Καλυβίων Αγγελοκάστρου – Μεσολογγίου,  στη δυτική πλευρά του οικισμού «ΠΛΑΤΑΝΟΣ» του δημοτικού διαμερίσματος Καλυβίων του Δήμου Αγρινίου και στο δρόμο που συνδέει τον οικισμό με την έδρα του δημοτικού διαμερίσματος Καλυβίων του Δήμου Αγρινίου. 
 
Χτίσθηκε κατά τα έτη 1997-1999 με φροντίδα κυρίως των κατοίκων του οικισμού Πλατάνου σε οικόπεδο εμβαδού 752 τ.μ. που προσφέρθηκε, προς τιμήν της μνήμης της μητέρας του Δήμητρας  συζ. Νικολάου Παπαϊωάννου, το γένος Βασιλείου Σκαλτσοδήμου,  με το με αριθμό 44.824/30-8-1979 συμβόλαιο δωρεάς εν ζωή του τότε Συμβολαιογράφου Αγρινίου Κωνσταντίνου Δημοσθένους Μαραγιάννη, που μεταγράφηκε σε τόμο 98 και αριθμό 797 στα βιβλία μεταγραφών του Α’ Υποθηκοφυλακείου Αγρινίου  και για τον σκοπό αυτό κατά το έτος 1979 από τον γιατρό, τέως δήμαρχο Αγρινίου (1959-1963) και αγωνιστή της εθνικής αντίστασης με τον ΕΔΕΣ, Γεώργιο Νικολάου Παπαϊωάννου (1900-1986). 
 
Στο νέο ξωκλήσι έγινε για πρώτη φορά λειτουργία (Θυρανοίξια) ανήμερα της γιορτής του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτη, την Τρίτη 26 Οκτωβρίου 1999 αφού προηγήθηκε πανηγυρικός εσπερινός το απόγευμα της Δευτέρας  25  Οκτωβρίου 1999.
 
Εικονίσματα
 
Η βαθιά θρησκευτική πίστη που διακατέχει τους Καλυβιώτες τους οδήγησε στην κατασκευή εικονισμάτων σε διάφορες θέσεις του χωριού. Θέλουν να κάνουν το σταυρό τους, να ανάψουν το καντήλι που υπάρχει εκεί και να πάρουν την εξ ύψους βοήθεια  όταν βγαίνουν από το χωριό για να ασχοληθούν με τις αγροτικές κυρίως εργασίες τους. 
 

Tα κυριότερα εικονίσματα είναι τα ακόλουθα: 1) αυτό που κατασκευάστηκε από το Γιώργο Διγούτση αρχικά μέσα στο κορμό του υπέρ-αιωνόβιου πλατανιού που είναι φυτεμένο στην δεξιά πλευρά της οδού Αναπαύσεως που οδηγεί στο νεκροταφείο του χωριού, απέναντι από την οικία Αλεξίου για να εγκατασταθεί το εικόνισμα τα τελευταία χρόνια σε σιδερένια κατασκευή που βρίσκεται δίπλα από τον πλάτανο, 2) εκείνο που είναι στο τέρμα της κεντρικής οδού της 25ης Μαρτίου που διασχίζει το χωριό και καταλήγει στην οικία κληρονόμων Βασιλείου Γ.  Σταθόπουλου, 3) το εικόνισμα αυτό βρίσκεται στον οικισμό του Πλατάνου, απέναντι από την οικία κληρονόμων Οδυσσέα Βάσση. Κτίσθηκε στα 1964 με δαπάνη του αείμνηστου συγχωριανού μας Ιωάννη Μακρή αφιερωμένο στον άγιο Ιωάννη και 4) το εικόνισμα αυτό κατασκευάστηκε μέσα στο κορμό του υπέρ-αιωνόβιου πλατανιού, που είναι φυτεμένο εντός του αγρού της Βασιλικής (Κούλας) Ζαπαντιώτη στην αριστερή πλευρά της οδού που οδηγεί στον οικισμό του Αγίου Γεωργίου απέναντι από το ξωκλήσι της Παναγίας Ελεούσας.

ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ 
Τα Καλύβια στον χάρτη
Διαδρομή από Αγρίνιο για Καλύβια
Πληροφορίες: www.kalyvia.gr





Μοιραστείτε το άρθρο...
Ετικέτες: # # # # # # # # # # # #

Newsroom

Σκοπός μας είναι η προβολή και ανάδειξη της ιστορικής κληρονομιάς, του περιβαλλοντικού πλούτου καθώς και της πολιτιστικής και πολιτισμικής παράδοσής μας. Στόχος μας είναι η ενημέρωση των επισκεπτών και η έμπρακτη συμβολή ούτως ώστε ο νομός Αιτωλοακαρνανίας να γίνει ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός.
iAitoloakarnania.gr

Φανταστικά τοπία, σπουδαία ιστορία, υπέροχοι άνθρωποι!