Πάνω σε λόφο της Βελούτσας, τρία περίπου χιλιόμετρα νότια του χωριού Δραγαμέστο (σημερινό Καραϊσκάκη) υψώνεται το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία.
Η παλαιότερη μαρτυρία γι’ αυτό περιλαμβάνεται σε τουρκικό έγγραφο του 1704,ενώ αμφίβολη είναι η χρονολογία 1562, κατά την οποία αναφέρει ως ηγούμενο τον Ευθύμιο ο συντάκτης του συναξαριού του Αγίου Βαρβάρου και ηγούμενος της Μονής της Πόρτας Μπαμπίνης Ματθαίος. Σπουδαίο επίσης ρόλο έπαιξε το μοναστήρι στην επανάσταση του 1821.
Ο ναός παρουσιάζει τριπλό ενδιαφέρον:
α) Για το αρχιτεκτονικό του σχήμα,
β) Για το εικονογραφικό του πρόγραμμα και
γ) Για το ιστορικό καντήλι, ένα από τα αξιολογότερα κειμήλια του Ξηρομέρου.
Ο ναός που είναι χτισμένος με ελαφρά επεξεργασμένες ασβεστόπετρες, καλύπτει το κέντρο περιτειχισμένης αυλής. Ερειπωμένα κελιά υπάρχουν στη βόρεια πλευρά,ενώ διώροφο αξιόλογο κτίσμα χωρίς στέγη υψώνεται στα ανατολικά της νότιας πλευράς σε δεύτερο χαμηλότερο επίπεδο. Πρέπει να ήταν το ηγουμενείο.
Σε ολόκληρη σχεδόν τη δυτική πλευρά έχουν χτιστεί νεότερα κελιά εκτός από το άκρο δεξιά, όπου σώζεται μισοερειπωμένη η παλαιά μεγαλοπρεπής είσοδος του μοναστηριού. Δευτερότερη είσοδος ανοίγεται και στο κέντρο της βόρειας πλευράς ανάμεσα στη σειρά των κελιών.
Πληροφορίες: Βυζαντινή Αιτωλοακαρνανία-Αθανάσιος Παλιούρας Βίντεο: Ανδρέας Κουτσοθανάσης
