Με αφορμή την δημιουργία δανειστικής βιβλιοθήκης- αναγνωστηρίου, στο Πεντάλοφο Μεσολογγίου(1), επικοινωνήσαμε με τον γνωστό Αιτωλοακαρνάνα ποιητή, Γιάννη Υφαντή (www.yfantis.gr) ζητώντας την γνώμη του και την βοήθειά του ως προς το εγχείρημα.
Ο ίδιος ανταποκρίθηκε θετικά σ΄ αυτή μας την προσπάθεια, προθυμοποιήθηκε να μας προσφέρει όλα του τα εκδομένα βιβλία, καθώς και πολλά βιβλία που έχει στην βιβλιοθήκη του, τα οποία με χαρά τα προσφέρει για να τα διαβάζουν και άλλοι. Το σημαντικότερο όμως , είναι η καθοδήγησή του για το τι πρέπει να περιλαμβάνει μια βιβλιοθήκη για να την καθιστά πολιτιστικό κέντρο!
Συμπληρώνει πως τα συγκεκριμένα βιβλία, θα μπορούν να υπάρχουν σε κάθε σπίτι, ως προς την πληρότητα που προσφέρουν:
ΓΙΑΝΝΗΣ ΥΦΑΝΤΗΣ
ΕΝΑΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΞΕΝΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ*
ΓΙΑ ΤΗΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΥ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
Συνάμα δε προτείνονται και αγαπημένα σε μένα έργα άλλων τεχνών (όπως ζωγραφικής, γλυπτικής, μουσικής, κινηματογράφου), ώστε μια βιβλιοθήκη με τον εξοπλισμό αυτό να καθίσταται πολιτιστικό κέντρο.
*Τα βιβλία που προτείνω να έχει οπωσδήποτε μια ελληνική βιβλιοθήκη είναι σχεδόν τα ίδια βιβλία που θα πρότεινα να έχει ένα βιβλιόφιλο άτομο είτε μια ελληνική οικογένεια. (Πάντα συμφώνως προς την δική μου εμπειρία και γνώμη).
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ:
1. Ελληνική Μυθολογία. Προτείνω πρωτίστως αυτή του Ούγγρου συγγραφέα Κ. Κερέννυι που είναι καλογραμμένη και καλομεταφρασμένη.
2. Όμηρος, Ιλιάς και Οδύσσεια, στο πρωτότυπο, εκδόσεις Οξφόρδης και σε μετάφραση Σιδέρη (ή Σίδερη).
3. Ησίοδος, όλα τα έργα, στο πρωτότυπο και σε μετάφραση.
4. Οι προσωκρατικοί, εκδόσεις IMAGO.
5. Ηρόδοτος, στο αρχαίο και σε μετάφραση, ει δυνατόν Άγγελου Βλάχου.
6. Θουκυδίδης, σε μετάφραση ει δυνατόν Άγγελου Βλάχου.
7. Ξενοφών (στην καλύτερη, ει δυνατόν μετάφραση που δεν την γνωρίζω, αν και τον έχω διαβάσει 10 φορές).
8. Πλάτων: (Όλα τα έργα του μα οπωσδήποτε την Πολιτεία).
9. Αισχύλος, (σε μετ. Ι. Ν. Γρυπάρη).
10. Ευριπίδης, (σε μετ. Θρασ. Σταύρου).
11. Παλαιά Διαθήκη, Καινή Διαθήκη. Νομίζω πως δεν πρέπει κανείς να αγνοεί την Γένεση, την Έξοδο, τα ποιήματα του Δαυΐδ και κυρίως τον Σολομώντα (Εκκλησιαστής, Άσμα Ασμάτων). Ακόμη δε την Καινή Διαθήκη: (τα 4 Ευαγγέλια, την προς Κορινθίους Επιστολή του Παύλου και την Αποκάλυψη του Ιωάννη).
12. Τα εγκώμια της Μεγάλης Παρασκευής.
13. Δημοτικά τραγούδια (κυρίως αυτά του Πολίτη μα και ότι κατέγραψε ο Γιώργος Ιωάννου).
14. Ελληνικά παραμύθια: (Γιώργου Ιωάννου με ζωγραφιές του Ράλλη Κοψίδη, και, οι δύο τόμοι παραμυθιών του Γεωργίου Μέγα, με ζωγραφιές του Φώτη Κόντογλου).
15. Ελληνικές Παροιμίες, Μαρία Μιχαήλ-Δέδε.
16. Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Κορνάρου.
17. Απομνημονεύματα Μακρυγιάννη, κι όποια άλλα απομνημονεύματα υπάρχουν (Κολοκοτρώνη ας πούμε).
18. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Κωνσταντίνου Παπαρηγοπούλου.
19. Άπαντα Διονυσίου Σολωμού
20. Ανθολογία της Νεότερης Ποίησης, του Λίνου Πολίτη.
21. Άπαντα του Κωνσταντίνου Καβάφη, του Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη, του Γεωργίου Βιζυηνού, του Ζαχαρία Παπαντωνίου.
22. Άπαντα του Νίκου Καζαντζάκη (με προτίμηση τον Ζορμπά, τον Καπετάν Μιχάλη, την Αναφορά στον Γκρέκο, τα ταξιδιωτικά), του Άγγελου Σικελιανού (με προτίμηση τον πρώτο και τον πέμπτο τόμο του Λυρικού Βίου), του Κώστα Καρυωτάκη, του Κώστα Βάρναλη (με προτίμηση τα ποιήματα), του Γιώργου Σεφέρη (με προτίμηση: Ποιήματα, και Αντιγραφές), του Ρίτσου (με προτίμηση: Επιτάφιος, Ρωμιοσύνη, Επαναλήψεις, Η Τέταρτη Διάσταση, Μονόχορδα, 18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας), του Ελύτη, του Γκάτσου, του Καββαδία, του Βρεττάκου… του Εμπειρίκου (εδώ ίσως αρκούν τα: Υψικάμινος, Στροφές Στροφάλων, Προσωπική Μυθολογία, Ο δρόμος), του Εγγονόπουλου (Μπολιβάρ).
23. Άπαντα Γιώργη Παυλόπουλου, Ντίνου Χριστιανόπουλου. Κι ακόμη τα ποιητικά βιβλία του Ηλία Πετρόπουλο: α) Σώμα, β) Όλα και Τίποτα.
24. Βαγγέλης Ραπτόπουλος, (Σύγχρονοι Έλληνες Συγγραφείς, και τα 2 μικρά βιβλία του, εκδόσεις «Καστανιώτη»: Αποσπάσματα από τον Ηράκλειτο, Ιστορίες από τον Ηρόδοτο).
25. Γενιά του ’70 (Ανθολογία του Δημήτρη Αλεξίου, με πρόλογο Αλέξη Ζήρα).
ΛΕΞΙΚΑ
1. Λεξικόν Ομηρικόν, Ευάγγελου Κ. Κοφινιώτη.
2. Ετυμολογικόν Λεξικόν της Αρχαίας Πεζογραφίας, (Το καλύτερο ετυμολογικό λεξικό που ξέρω), Γ. ΚΡΗΤΟΥ.
3. Η Ελληνική Γλώσσα, του αρεοπαγίτη Νικολάου Τζένου.
ΤΑ ΞΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ
1. Μυθολογίες όλων των λαών (Υπήρχε παλιότερα σε Βίπερ).
2. Μαχαμπαράτα, το Ινδικό Έπος, συγκεντρωμένο από τον Jean-ClaudeCarrière, εκδόσεις «Το κλειδί».
3. Ταο Τε Τσίνγκ, (Λάο Τσε).
4. Χίλιες και Μία Νύχτες.
5. Ναζίμ Χικμέτ, σε μετάφραση Γιάννη Ρίτσου.
6. Σαίξπηρ, (όλα τα έργα). Και οπωσδήποτε Έλιοτ (Η Έρημη Χώρα σε μετ. Γιώργου Σεφέρη. Όλα τα υπόλοιπα σε μετ. Κλείτου Κύρου).
7. Τόμας Μαν: ΤόνιοΚρέγκερ, σε μετάφραση Αλέξανδρου Ίσαρη), Χέρμαν Έσσε, (Σιντάρτα)
8. Ντάντε, (Η θεία Κωμωδία).
9. Λόρκα (σε μετάφραση Σημηριώτη, εκδ. «Καραβίας»)
10. Ουγκώ (όλα τα έγα), Καμύ (Ο ξένος), Γιουρσενάρ (Αδριανός), Λεκαριέρ (Ελληνικό καλοκαίρι).
12. Χέμινγουέη (Ο γέρος και η θάλασσα), Στάινμπεκ (Ουράνιες βοσκές), ΧέρνρυΜίλλερ (Ο κολοσσός του Μαρουσιού), Έζρα Πάουντ (ποιήματα σε μετ. Ηλία Κυζηράκου).
13. Μίκα Βάλταρι: Ο Αιγύπτιος Σινουχέ.
15. Γκουρτζίεφ: Συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους.
16. Ντοστογιέφσκη(όλα), Μπόρις Μουράβιεφ (Γνώση), Τολστόη (όλα), Σολόχωφ (Ήρεμος Ντον).
17. Εμιλιάν Στάνεφ: Ο θρύλος του πρίγκιπα Σιμπίν, Ο αντίχριστος. Άντον Ντόντσεφ: Ο Μανόλ με τα εκατό αδέρφια, εκδόσεις «Ειρήνη».
18. Μάρκες: Εκατό χρόνια μοναξιάς, κ.α.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΞΕΝΗ ΤΕΧΝΗ
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Στους τοίχους μιας Ελληνικής Βιβλιοθήκης θα ήθελα να υπάρχουν:
1. Σε απλές κορνίζες (χωρίς μπιχλιμπίδια), φωτογραφίες αρχαίων μνημείων (ναοί, θέατρα…) τα σημαντικότερα των έργων γλυπτικής, αγγειογραφίας και ζωγραφικής. Και περισσότερα σε βίντεο.
2. Σε απλές κορνίζες και πάλι έργα της Βυζαντινής ζωγραφικής,(κυρίως Θεοφάνης ο Κρης και Πανσέληνος, συν λαΐκούς των Μέσων Χρόνων γενικώς μα και του Παναγή Ζωγράφου (που ζωγράφισε τη υποδείξει του Μακρυγιάννη), και τέλος έργα της Σύγχρονης Ελλάδας, όπως του Λύτρα, του Γύζη, του Χαλεπά, του Θεόφιλου, του Τσαρούχη, του Μόραλη, του Εγγονόπουλου, (για μένα ο Εγγονόπουλος είναι ο μεγαλύτερος ζωγράφος της σύγχρονης Ελλάδας κι ένας από τους μεγαλυτέρους του Κόσμου).
3. Κι ακόμη, οπωσδήποτε ζωγραφιές των Σπηλαίων της Αλταμίρα και του Λασκώ. Κι ακόμη έργα των καλυτέρων Γιαπωνέζων ζωγράφων (Χιροσάιγκε), Κινέζων, Ινδών, Περσών (μινιατούρες), Αφρικανών… Κι οπωσδήποτε Μποτιστέλι (Αφροδίτη, Primavera). Κι ακόμη έργα των μεγαλυτέρων ίσως ζωγράφων του Κόσμου: Ιερώνυμος Μπος, Μπρέγκελ(ο πρεσβύτερος). Και ναι, Θεοτοκόπουλος, Πικάσσο(όχι τα κυβιστικά, μα κυρίως τα ποιμενικά της Αρχαίας Μεσογείου), Νταλί, Κλέε… (Αυτοί όλοι μ’ ένα καλό βιογραφικό, δίπλα σε φωτογραφίας τους).
Αλλά, να γίνονται αφιερώματα ξεχωριστά σε αυτούς. Ώστε το παιδί που θα περάσει από μια τέτοια βιβλιοθήκη να ευφρανθεί με την μεγάλη τέχνη (ποίηση, μυθιστόρημα, μουσική ζωγραφική, κινηματογράφος) και συνάμα να εξοπλιστεί με την αυτοπεποίθηση ανθρώπου που ζει στο Κέντρο των Κέντρων, χωρίς το αιώνιο σύμπλεγμα του τριτοκοσμικού ή του επαρχιώτη.
ΜΟΥΣΙΚΗ
Αρχαία Ελληνική Μουσική, Βυζαντινή μουσική (της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας), Δημοτικά Ηπείρου (Στυλιανός Μπέλλος), Θράκης (Χρόνης Αηδονίδης), Κρήτης, Κύπρου, Νήσων, Μακεδονίας, Στερεάς – Πελοποννήσου, Καλαβρίας (Κάτω Ιταλία), Τσιτσάνης, Βαμβακάρης, Παπαϊωάννου, Μητσάκης, Καλδάρας, Θεοδωράκης, Χατζιδάκις, Ξαρχάκος, Λοΐζος, Αδερφοί Κατσιμίχα, Μαρκόπουλος, Χάλαρης, Σαββόπουλος, Βαγγέλης Παπαθανασίου, Μανώλης Ρασούλης, Μανώλης Ξυδάκης, Θανάσης Παπακωνσταντίνου, Γιάννης Καϊμάκης (Mediterennean),
Μπετόβεν (Πέμπτη Συμφωνία, Ενάτη), Μότσαρτ, Τσαϊκόφσκι (Η λίμνη των κύκνων), Στραβίνσκι (Ιεροτελεστία της Άνοιξης, Το πουλί της φωτιάς), Μουσόρσκι (Νύχτα στο φαλακρό βουνό), Ραβέλ (Μπολερό), Καρλ Όρφ (ΚάρμιναΜπουράνα), Σάιμον Εντ Γκαρφάγκελ, ΠινκΦλόυντ, Ντορς, Χου, Τάντζερινντρίμ, Μπραντουάρτι, Σουμποτίνοβα (Βουλγαρία, Ροδόπη), ΣτέφανΜίκους, Ραβί Σανκάρ (Ινδία), Γεχούντι Μενουχίν (Ισραήλ), Μαρία Κάρτα, Σαρδηνία.
Λαϊκές μουσικές απ’ όλο τον κόσμο (όπως λόγου χάριν Ινδία, Κίνα, Βουλγαρία, Περού, Μαρόκο, Κουρδιστάν, Περσία, Ιρλανδία, Μαρόκο, Ιταλία….).
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Κακογιάννης: Ζορμπάς και όλες οι άλλες ταινίες του.
Ελία Καζάν: ΑμέρικαΑμέρικα κ.λπ.
Κούνδουρος: Οι μικρές Αφροδίτες, κ.α.
Αγγελόπουλος: Αναπαράσταση.
Βούλγαρης: Το προξενιό της Άννας, Οι νύφες.
Σμαραγδής: Χατζημανουήλ, Θεοτοκόπουλος, Καζαντζάκης, Μεγαλέξανδρος.
Τάσος Μπουλμέτης: Πολίτικη κουζίνα.
Ταρκόφσκι: ΑντρέιΡουμπλιώφ.
Σεργκέι Παρατσάνωφ: Στις σκιές των χαμένων προγόνων, Ο θρύλος του κάστρου του Σουράμ, Το χρώμα του ροδιού, Ο ποιητής (ή ο μουσικός), Ο ζωγράφος Πιροσμάνι.
Ζόλταν Φάμπρι: Η Πέμπτη Σφραγίδα (κι όλα τ’ άλλα του έργα).
Αδερφοί Ταβιάνι: Όλες οι ταινίες τους.
Μπέργκμαν: Η έβδομη σφραγίδα, Άγριες φράουλες, Η πηγή της Παρθένου.
Κουροσάβα: Τα όνειρα, Ντερσού Ουζαλά, (μα και όλα τα έργα του).
Κισλόφσκι (όλες οι ταινίες του)
Μπουνιουέλ: Όλες οι ταινίες του και κυρίως «Ο Γαλαξίς»)
Παζολίνι: Οιδίπους, Μήδεια.
Φελίνι: Σατυρικόν, Νύχτες της Καμπίρια.
Μπερτολούτσι (όλες οι ταινίες του)
Στάνλεΐ Κιούμπρικ (όλες).
Μίλος Φόρμαν (όλες).
Κόπολα (όλες)
Τζιμ Τζαρμούς: Μια νύχτα στον κόσμο (αριστούργημα) μα, και όλα τ’ άλλα του έργα.
Λάαρς Φον Τρίερ: Ντόκβιλ, Δαμάζοντας τα κύματα (και όλα του τα έργα).
Γούντυ Άλλεν: Μεσάνυχτα στο Παρίσι, (κι όλα τα τελευταία).
Γκοντάρ: ΓουήκΕντ.
Γκιουνέι (όλες οι ταινίες του).
Κιροστάμι (όλες).
Ρομπέρτο Μπενίνι: Δάκρυα στο χιόνι (ή κάτι τέτοιο).
Τορνατόρε: Σινεμά ο παράδεισος, Η γυναίκα, Το τέλειο χτύπημα.
Μαχαμπαράτα (Το ινδικό έπος έξοχα παιγμένο σε 9 ώρες αλλά και «συμπυκνωμένο» σε 5 ώρες, Jean-ClaudeCarrière).
Λεχ Ματζέφσκι: Ο μύλος κι ο σταυρός.
Σημαντικότατα κινηματογραφικά έργα, αγνώστων (σε μένα) σκηνοθετών: Οέρωτας στα χρόνια της Χολέρας,Οι άθλιοι, Η Παναγία των Παρισίων, Ορφέο Νέγκρο, Ο ξένος, Μαρλέν, Ο ταχυδρόμος. Κάποτε στην Ανατολία, Η μπαλάντα του Ναραγιάμα, Ο βασιλιάς (Ελληνικό), Τα φαντάσματα του Γκόγια, Οι πέντε μελλοθάνατοι, Οι τέσσερις εποχές (Ιαπωνία), Το κέρατο της κατσίκας (Βουλγαρία), Το κορίτσι του ποταμού (Ουγγαρία), Ο Λώρενς της Αραβίας, Το φως (Αφρική), Δόκτωρ Ζιβάγκο, Τροία,Ο ταξιτζής, Ο άντρας που αγαπούσε τις γυναίκες, Τσάι στη Σαχάρα, Βαβυλωνία.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΙΝΑΙ ΒΟΗΘΗΜΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΠΑΝΩ
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ:
1. Ελληνική Μυθολογία. Προτείνω πρωτίστως αυτή του Ούγγρου συγγραφέα Κ. Κερέννυι που είναι καλογραμμένη και καλομεταφρασμένη. Αυτή του Κακριδή αν και είναι καλά συγκροτημένη δεν μπορώ να την διαβάσω γιατί δεν αντέχω την γλώσσα του, (με το «Απόλλων, Ιάσων, Φαέθων» λόγου χάριν, που διαρκώς τα συναντάμε σε μια μορφή που δεν σέβεται τα ονόματα όπως μας τα έδωσαν οι Αρχαίοι Έλληνες. Για ποιο λόγο γίνονται «Απόλλωνας, Ιάσωνας, Φαέθωνας»; Ούτε μπορώ πλέον να διαβάσω εκείνους που ανεβάζουν τον τόνο από την παραλήγουσα στην προπαραλήγουσα (φιλοσόφου, φιλόσοφου, Αρτεμιδώρου, Αρτεμίδωρου) είτε μετατρέπουν τα επιρρήματα σε επίθετα (προηγουμένως σε προηγούμενα, πιθανώς-πιθανόν σε πιθανά). Μόνο στον ποιητή συγχωρείται αυτό, διότι ο ποιητής έχει δικαίωμα να χρησιμοποιήσει όλον τον πλούτο της πλουσιότερης γλώσσας του κόσμου, από την ομηρική, την κλασσική, την αλεξανδρινή έως την σημερινή αργκό, επειδή για την ποίηση η μουσική (ρυθμός) είναι πάνω από την γραμματική. Γι’ αυτό και το «ποιητική αδεία», είτε το «χάριν ευφωνίας».
(1) Η δράση για την δημιουργία δανειστικής βιβλιοθήκης Πενταλόφου Μεσολογγίου, γίνεται από κοινού του Σωματείου AcheloosGrowUp, και της Τοπικής Κοινότητας Πενταλόφου Δ. Ι.Π. Μεσολογγίου. Όσοι θέλετε να βοηθήσετε χαρίζοντας βιβλία ή υλικό που μπορεί να φανεί χρήσιμο μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον συντονιστή της δράσης Γιάννη Τζακώστα στο mail: [email protected] , ή τηλεφωνικά στο 6983498679. Επίσης μπορείτε να τα στείλετε στην διεύθυνση: « Για την Βιβλιοθήκη» Μαζαράκης Γεώργιος Πεντάλοφο Μεσολογγίου Τ.Κ 30001.