Την περιέλευση περιουσίας του Ιδρύματος Παπαστράτου αποδέχτηκε ο Δήμος Αγρινίου με τον Δήμαρχο κ. Γιώργο Παπαναστασίου να κάνει λόγο για μια ιστορική και γενναία απόφαση.
Ο Δήμαρχος Αγρινίου, κ. Γιώργος Παπαναστασίου, σχετικά με την αποδοχή περιέλευσης στο Δήμο Αγρινίου της περιουσίας του Ιδρύματος Παπαστράτου δήλωσε τα εξής:
«Με ικανοποίηση χαιρετίζω την ιστορική και γενναία απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Παπαστράτου σύμφωνα με την οποία περιέρχεται στον Δήμο Αγρινίου η περιουσία του Ιδρύματος.
Διαχρονική φιλοδοξία μας είναι η αξιοποίηση των Αποθηκών Παπαστράτου προς όφελος των πολιτών. Πρόκειται για κτίρια με ιστορική, πολιτιστική και αρχιτεκτονική αξία. Η Δημοτική Αρχή έχει ήδη προβλέψει την ανάπλαση των εξωτερικών χώρων και πρόσφατα προχώρησε στην υποβολή πρότασης για την αξιοποίηση του κτιρίου επί της οδού Αναστασιάδη (Τσιμεντένιο) με σκοπό τη στέγαση υπηρεσιών και δομών Πολιτισμού του Δήμου Αγρινίου.
Η περιουσία του Ιδρύματος είναι η εξής:
1.Πολυόροφο κτίριο συνολικής επιφάνειας ορόφων τ.μ. 5.884
2.Κτίριο επιφάνειας 120 τμ μετά του οικοπέδου του 1.171 τμ και
3.Χρηματικό κεφάλαιο ποσού 1.472.963,45 € (μη υπολογιζόμενων των τρεχουσών υποχρεώσεων μέχρι και την οριστική διάλυσή του), για το οποίο ρητά ορίζεται ότι δεν θα αναλωθεί για οποιουσδήποτε άλλους σκοπούς, πλην αυτών που κατατείνουν στην προστασία και αξιοποίηση των ακινήτων κτιρίων και θα κατατεθεί για το λόγο αυτό στο ταμείο του Δήμου σε ειδικό κωδικό του προϋπολογισμού.
Η παραχώρηση του συγκροτήματος μας επιτρέπει πλέον να σχεδιάσουμε μια ολοκληρωμένη πρόταση για την αξιοποίηση των εμβληματικών κτιρίων που δημιούργησαν οι μεγάλοι ευεργέτες της πόλης, η οικογένεια Παπαστράτου.
Είναι ώρα να προχωρήσουμε σε ένα οραματικό σχέδιο για την ανάδειξη του κέντρου της πόλης. Όπως έχω ξαναπεί στη δική μας στρατηγική, το ιστορικό Αγρίνιο, έχει παρόν και μέλλον».
Το επίσημο έγγραφο
Αναλυτικά το έγγραφο του Ιδρύματος Παπαστράτου προς το Δημοτικό Συμβούλιο Αγρινίου, για την διάλυση του και την απόφαση μεταφοράς των ακίνητων αλλά και των καταθέσεων του στον δήμο Αγρινίου:
“κύριε Δήμαρχε ,
κύριοι Δημοτικοί Σύμβουλοι,
Το Ίδρυμα Παπαστράτος συνεστήθη από τις εταιρείες «ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΙΓΑΡΕΤΤΩΝ» και «ΑΔΕΛΦΟΙ ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΥ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΚΑΠΝΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» με την υπ’ αριθμ. 8349/23-10-1988 πράξη του συμβολαιογράφου Αθηνών Νικολάου Κοτρότσου, όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπ΄αριθμ. 8459/31-01-1999 πράξη του ιδίου Συμβολαιογράφου, εγκριθείσης της σύστασής του μετοαπό 11-10-1999 Π.Δ. (ΦΕΚ. Β 1944/27-10-1999).
Η αρχική του επωνυμία ήταν «ΙΔΡΥΜΑ ΤΑΣΟΥ ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΥ».
Με το από 08-05-2003 Π.Δ. (ΦΕΚ. Β 645/ 23-05-2003) εγκρίθηκε η τροποποίηση του άρθρου 1 του Οργανισμού του σχετικά με την επωνυμία του και μετονομάστηκε σε «ΙΔΡΥΜΑ ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΥ».
Με το από 22-02-2007 Π.Δ. (ΦΕΚ. Β 399/13-03-2007) εγκρίθηκεηεκνέουτροποποίησητουΟργανισμούτουΙδρύματος , σύμφωνα με την οποία τροποποιήθηκαν τα άρθρα 1 (έδρα), 2 (σκοπός), 4 (διοίκηση), 12 (τροποποίηση Οργανισμού) και 13 (διάλυση του ιδρύματος) του Οργανισμού του Ιδρύματος.
Σκοπός του Ιδρύματος (όπως αυτός ισχύει μετά τις τροποποιήσεις του)είναι:
Άρθρο 2 – Σκοπός
«1. Σκοπός του Ιδρύματος είναι η δια παντός πρόσφορου μέσου υλική και ηθική συμβολή στην εξύψωση του βιοτικού, ανθρωπιστικού και επαγγελματικού, πολιτιστικού, εκπαιδευτικού και καλλιτεχνικού επιπέδου και η άμεση ή έμμεση ενίσχυση κοινωφελών έργων και σκοπών καθώς και η ενίσχυση εν γένει κάθε φιλανθρωπικής δραστηριότητας σε ολόκληρη την Ελλάδα.
2. Το Ίδρυμα δύναται να συνεργάζεταιμεάλλαΙδρύματαπουδιώκουνταυτόσημουςήπαρεμφερείςσκοπούςκαθώςκαιφιλανθρωπικάσωματείακαισυλλόγους, μη κυβερνητικές οργανώσεις, κρατικούςφορείςκαιοργανισμούςΤοπικήςΑυτοδιοίκησηςόλωντωνβαθμιδών, για την πραγματοποίηση των σκοπών του”.
3. Η με κάθε πρόσφορο μέσο ενίσχυση νέων ανθρώπων για μεταπτυχιακές σπουδές σε οποιονδήποτε κλάδο και επιστήμη, όταν αυτοί έχουν αποδείξει στη διάρκεια των μαθητικών και των πτυχιακών σπουδών τους ότι δεν αρκούνται στη μετριότητα αλλά φιλοδοξούν να διακριθούν και διεθνώς στο χώρο που επέλεξαν, έχοντας πετύχει την από το νόμο προβλεπόμενη υψηλή βαθμολογία τουλάχιστον “Λίαν Καλώς”, και επιλεγεί σε επιστημονικά προγράμματα πτυχιακών ή μεταπτυχιακών σπουδών και συνεχίζουν να επιδεικνύουν τον ίδιο ζήλο και υψηλή βαθμολογία στις σπουδές τους.
Ειδικώς για το Αγρίνιο προβλέπεται:
α) Η στήριξη πολιτιστικών έργων, εκδηλώσεων ή προγραμμάτων επιστημονικού, εκπαιδευτικού χαρακτήρα, που να προάγουν ή να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της πόλεως και όλης της περιοχής του Αγρίνιου.
β) Η συμβολή στην περαιτέρω αξιοποίηση των πολλαπλών δωρεών που έχουν γίνει από τις ιδρύτριες εταιρείες και τα μέλη της οικογένειας Παπαστράτου.
γ) Η ανάπτυξη των ως άνω δραστηριοτήτων και ειδικότερα η αξιοποίηση με δραστηριότητες του οικοδομικού τετραγώνου, το οποίο βρίσκεται στο κέντρο του Αγρίνιου – όπου και τα δωριζόμενα ακίνητα – με σκοπό αυτός ο χώρος να καταστεί ένας νέος πνεύμονας ζωής για την πόλη και την περιοχή.
4. Οι ιδρύτριες εταιρίες ορίζουν ρητώς – ως όρον της δωρεάς των σημαντικότατων περιουσιακών στοιχείων τους – ότι η κοινωφελής δραστηριότητα του Ιδρύματος θα προγραμματίζεται και θα ορίζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο κατά την ελεύθερη κρίση του, θα προσδιορίζει τις προτεραιότητες των έργων και των ενεργειών και τον τρόπο δράσεως και την πραγματοποίησή τους.»
Άρθρο 3 – Περιουσία – Πόροι
Περιουσία (αρχική) του Ιδρύματος, πέραν του χρηματικού κεφαλαίου των 400.000.000 Δραχμών (1.173.881,14 Ευρώ) [αρχική δωρεά 500.000.000 δραχμές, στηνοποίαπαρακρατήθηκεοπροβλεπόμενοςφόρος], πουδώρισεηεκτωνσυνιδρυτριώνΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣΑ.Β.Ε.Σ., είναι τα ακόλουθα (ήδηεισφερθένταμετάτησύστασητουΙδρύματος) ακίνητα:
1. «(ι) Πολυόροφο κτίριο συνολικής επιφάνειας ορόφων τ.μ. 5.884 μετάτηςπεριοχήςτουτοοποίοβρίσκεταιστοΑγρίνιοκαιπερικλείεταιαπότιςοδούςΔεληγιώργη – ΠαπαϊωάννουήδηΠαπαθανάσηκαιΔαγκλή, δωρεά της ΑΦΟΙ ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΥ Α.Κ.Ε.
(ιι) Κτίριο επιφάνειας τ.μ. 120 μετά του οικοπέδου του το οποίο βρίσκεται στο Αγρίνιο και περικλείεται από τις οδούς Δεληγιώργη, Μακρή και Παπαθανάση και οικόπεδο τ.μ. 1.171 επί οδού Δεληγιώργη και δημοτικής οδού, αμφότερα δωρεά τηςΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣΑ.Β.Ε.Σ.
Η συνολική αξία όλων των άνω δωρηθησομένων ακινήτων ανέρχεται (σ.σ. ανερχόταν κατά τον χρόνο σύστασης του Ιδρύματος) στο ποσό των 805.500.000 ΔΡΑΧΜΩΝ.» (2.364.000 Ευρώ).
Σύμφωνα με το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού, η αξία των ακινήτων ανέρχεται στο ποσό των 2.320.711,50 €.
2. Πόροι του Ιδρύματος είναι:
α) οι δωρεές, κληρονομιές ή κληροδοσίες οποιουδήποτε φυσικού ή νομικού προσώπου προς το ίδρυμα.
β)τα εισοδήματα από τα πάσης φύσεως περιουσιακά στοιχεία του Ιδρύματος όπως τόκοι από τις καταθέσεις στις τράπεζες του εσωτερικού ή του εξωτερικού ή οι αποδόσεις άλλων επενδύσεων ή τοποθετήσεων που θα αποφασίζονται από το Διοικητικό Συμβούλιο.
γ) Επιδοτήσεις από διάφορους φορείς.
δ) τα έσοδα από εκδηλώσεις, που δύναται να οργανώνει το Ίδρυμα για συγκεκριμένους κοινωφελείς σκοπούς και των οποίων η είσπραξη δεν θα ανιρεί τον κοινωφελή χαρακτήρα.
Με τη διάταξη του παραπάνω άρθρου 2 παράγραφος 3 εδάφιο γ’ του Οργανισμού του Ιδρύματος, προβλέφθηκεωςειδικότεροςσκοπόςτουΙδρύματος «…. γ) Η ανάπτυξη των ως άνω (πολιτιστικών κλπ) δραστηριοτήτων και ειδικότερα η αξιοποίησημε δραστηριότητες του οικοδομικού τετραγώνου, τοοποίοβρίσκεταιστοκέντροτουΑγρινίου – όπου και τα δωριζόμενα ακίνητα – μεσκοπόαυτόςοχώροςνακαταστείέναςνέοςπνεύμοναςζωήςγιατηνπόληκαιτηνπεριοχή.»
ΟπαραπάνωόροςτουΟργανισμούπεριέχειτηθέλησητωνιδρυτριώνεταιρειώνταανωτέρωακίνηταναχρησιμοποιηθούν – αξιοποιηθούνγιατιςκοινωφελείςδραστηριότητεςτουΙδρύματοςστοΑγρίνιο. Οόροςαυ-τόςεπιβάλειτηνυποχρεωτικήαυτούσια (έστωσυντρέχουσα) διάθεσήτουςστιςκοινωφελείςδραστηριότητεςτουΙδρύματοςκαισυνιστάόροαναπαλλοτρίωτου, δεδομένουότιηεκποίησήτουςθακαθιστούσεεντελώςαδύνατητηνπραγματοποίησητουειδικότερουαυτούσκοπούτουΙδρύματος, δηλαδήτηςδραστηριότηταςσταίδιαταακίνητα.
ΜέχρισήμερακαιπαράτιςπροσπάθειεςτουΔΣτουΙδρύματος,δενκατέστηεφικτήηαξιοποίησητωνπαραπάνωακινήτων – κτιρίων. Δύσκολη επίσης είναι και η εκμίσθωσή τους για την απόκτηση εισοδήματος και την ανάπτυξη σ΄αυτά των κοινωφελών δραστηριοτήτων του Ιδρύματοςκαιτούτογιατουςακόλουθουςλόγους:
(α) Τα κτήρια και οπεριβάλλων χώροςέχουνκηρυχθείδιατηρητέααπότοέτος 1990 (ΥπουργικήΑπόφασηΔΙΑΑΠ/Γ/1571 /16552/20-11-1990 – ΦΕΚΒ 757/30-11-1990) καιυπάγονταιστιςδιατάξειςειδικήςπροστασίαςτουΝ. 1469/1950, περίπροστασίαςτωνειδικήςκατηγορίαςοικοδομημάτωνκαιέργωντέχνης, μεταγενέστερων του 1830.
Ειδικότερα, τακτήριαέχουνχαρακτηρισθείωςιστορικάδιατηρητέαμνημείακαιέργατέχνης. Υπάγονταισεειδικήπροστασίακαικαμίαεργασία, παρέμβασηήπροσθήκητόσοστοεσωτερικό, όσοκαιστοεξωτερικότμήματωνκτηρίων, καθώςεπίσηςκαιστονπεριβάλλονταχώροδενείναιδυνατήχωρίςπροηγούμενηγνωμοδότησητηςΕπιτροπήςΠολεοδομικούκαιΑρχιτεκτονικούΣχεδιασμού (ΕΠΑΕ).
(β) Επιπλέον, υφίστανται περιορισμοί χρήσης. Ολόκληρο το οικοδομικό τετράγωνο (Ο.Τ. 185) που καταλαμβάνουν τα ακίνητα, έχει χαρακτηρισθεί ως ιδιωτικός κήπος (πράσινο) καιτμήματουωςκοινόχρηστοςυπόγειοςχώροςστάθμευσης, ενώ τα διατηρητέα κτήρια έχουν περιορισμούς χρήσεων (διοίκηση, πολιτιστικά κέντρα, κτήρια εκπαίδευσης).
Συγκεκριμένα, τοΔημοτικόΣυμβούλιοτουΔήμουΑγρίνιουμετηνυπ’ αριθ. 398/4-12-2006 απόφασήτουπροσδιόρισετηνειδικήπολεοδομικήχρήση- λειτουργία-τουυπ’ αριθ. 185 Ο.Τ. (όπου τα ανωτέρω ακίνητα), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. Β5 – Β11 &Β12 τουπ.δ. της 23-2/6-3-1987 (ΦΕΚΔ 166/1987), ως εξής:
(1) Για τα διατηρητέα κτήρια μαζί με τον ελεύθερο χώρο:
– Διοίκηση.
– Πολιτιστικάκτήριακαιενγένειπολιτιστικέςεγκαταστάσεις.
– Κτήριαεκπαίδευσης.
(2) Για τον ακάλυπτο χώρο:
– Ανοικτόςελεύθεροςχώροςπράσινουήυπαίθριοςχώρος, εκτός του ΒΑ τμήματος του Ο.Τ. όπου κοινόχρηστος χώρος (υπόγειος χώρος στάθμευσης). (γ) Τα παραπάνω κτήρια χρήζουν εκτεταμένων έργων αποκατάστασης και συντήρησης, ώστε να διασωθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν.
Ειδικότερα:
Τα κτήρια ανηγέρθησαν στις αρχές του προηγούμενου (20ου) αιώνα [1920 – 1925]. Είναι λιθόκτιστα με ξύλινα πατώματα και ξύλινες στέγες με κεραμίδια.
Χρησιμοποιήθηκανωςκαπναποθήκεςκαιγραφείαμέχριτο 1985. Έκτοτε, δενέχουνχρησιμοποιηθείπαράμόνονπεριστασιακάωςεκθεσιακόςχώρος.
Στομεγαλύτερομέροςτουκτηρίουταυποστυλώματαπαραμένουναυτάτηςαρχικήςκατασκευήςταοποίαείναιείτεξύλιναείτεμεταλλικά. Λόγωτηςμακρόχρονηςδεεγκατάλειψήςτους, καθίσταται δύσκολη ηεκμετάλλευσήτουςκαιπροκειμένουνακαταστούναξιοποιήσιμα, απαιτούνταιεκτεταμέναέργααποκατάστασηςκαισυντήρησης, ώστεναδια-σωθούνκαιναεπαναχρησιμοποιηθούν. .Η αποκατάσταση και συντήρησή τους δε, απαιτεί πολύ μεγάλο κόστος .
Διάλυση του Ιδρύματος
Το ΔΣ του ιδρύματος κατά τη συνεδρίασή του στις 24-10-2019 προέβη σε μία συνολική αποτίμηση της πορείας του ιδρύματος από το χρόνο σύστασής του μέχρι σήμερα, καταλήγοντας στην άποψη ,ότι η περιουσιακή κατάσταση του ιδρύματος , σε συνδυασμό και 1) με την αδυναμία αξιοποίησης της περιουσίας του λόγω των υφιστάμενων περιορισμών , τόσο της ακίνητης περιουσίας (περιορισμοί χρήσης γης κλπ), όσο και της κινητής ( απαγόρευση ανάλωσης του χρηματικού κεφαλαίου) , 2) την έλλειψη δωρεάν κληρονομικών και λοιπών παροχών προς το ίδρυμα , 3) την παρέλευση 20ετίας από την ίδρυσή του , χωρίς να επιτευχθούν οι στόχοι του , κλπ, καθιστούν πλέον ανέφικτη την εκπλήρωση των καταστατικών σκοπών του και ότι θα μπορούσε να αξιοποιηθεί η περιουσία του (κυρίως ακίνητη), εάν αυτή περιερχόταν στο Δήμο Αγρινίου , ο οποίος έχει τη δυνατότητα με τις υπηρεσίες και την υλικοτεχνική υποδομή που διαθέτει , να συντηρήσει , αλλά και να αξιοποιήσει τα κτήρια του ιδρύματος , αναπτύσσοντας στους χώρους των κτηρίων συναφείς δραστηριότητες, με αυτές του ιδρύματος .
Μοναδικός δε τρόπος για να περιέλθει στο Δήμο Αγρινίου, είναι η διάλυση του ιδρύματος, οπότε και σύμφωνα με το άρθρο 13 του Κανονισμού του, αυτή περιέρχεται στο Δήμο Αγρινίου.
Το ΔΣ του ιδρύματος συνηγορεί σε μία τέτοια λύση, με την προϋπόθεση βεβαίως , ότι θα γίνει αποδεκτή από το Δήμο Αγρινίου η περιέλευση της περιουσίας του ιδρύματος σ΄αυτόν και υπό τον όρο αξιοποίησής της στην κατεύθυνση επίτευξης παρεμφερών με το ίδρυμα σκοπών και ότι το χρηματικό του κεφάλαιο, το οποίο ανέρχεται σήμερα στο ποσό των 1.472.963,45€ , μη υπολογιζομένων των τρεχουσών υποχρεώσεών του μέχρι και την οριστική διάλυσή του , δεν θα αναλωθεί για οποιουσδήποτε άλλους σκοπούς , πλην αυτών που κατατείνουν στην προστασία και αξιοποίηση των παραπάνω ακινήτων κτηρίων, αλλά θα κατατεθεί για το λόγο αυτό στο ταμείο του Δήμου σε ειδικό κωδικό του προϋπολογισμού του Δήμου.
