Χαμόγελα, έντονο προβληματισμό, αλλά σίγουρα πολλές εσωκομματικές συζητήσεις προκάλεσε η έρευνα του ΙΟΝΙΑΝ και του pelop.gr για την πρόθεση ψήφου στους τρεις νομούς όπου καταγράφονται απώλειες για τη Νέα Δημοκρατία, ενώ συσπειρώνεται ο ΣΥΡΙΖΑ και σε βασικό παράγοντα εξελίσσονται οι αναποφάσιστοι.
Τα αποτελέσματα έρευνας, που διεξήχθη στα τέλη Νοεμβρίου, κι ενώ η σεναριολογία για χρονική συντόμευση της εθνικής εκλογικής αναμέτρησης είχε πάλι «φουντώσει», παρουσιάζει η «Πελοπόννησος» και το pelop.gr.
Βασικές παράμετροι καταγραφής της κοινής γνώμης, οι όποιες επιρροές από την επικαιρότητα γύρω από ακρίβεια και τις «υποκλοπές». Σε ακόμα μία δημοσκόπηση, η Δυτική Ελλάδα (Αχαΐα – Αιτωλοακαρνανία – Ηλεία) δεν καταγράφει ποσοστά κομμάτων, αντιπροσωπευτικά της δύναμής τους πανελλαδικά, με τη ΝΔ εκλογικά πιο χαμηλά και τον ΣΥΡΙΖΑ σημαντικά πιο ψηλά.
1. ΠΡΟΘΕΣΗ ΨΗΦΟΥ ΣΤΙΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΠΔΕ – ΣΤΑΘΜΙΣΗ ΣΤΙΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ (2019)
Από την ερώτηση: «Αν πρόκυπτε θέμα Εθνικών εκλογών και ψηφίζαμε την ερχόμενη Κυριακή, εσείς ποιο κόμμα θα ψηφίζατε.;»
• Η έρευνα πραγματοποιήθηκε την περίοδο από 10 μέχρι και 23 Νοεμβρίου του 2022. Περίοδο με έντονες αναφορές στα ΜΜΕ και συζητήσεων στην κοινωνία περί των «υπο κλοπών», αλλά και του κύματος ακρίβειας. Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Αχαΐα έγινε 22 και 23 του ίδιου μήνα και πιθανόν (έστω και ελαφρά) επηρεάζει την έρευνα.
• Σύμφωνα με την δημοσκόπηση (στάθμιση στις εθνικές εκλογές 2019, γράφημα 1), στο ερώτημα «εάν είχαμε εκλογές την ερχόμενη Κυριακή ποιο κόμμα θα ψηφίζατε», στην ΠΔΕ, η ΝΔ θα ήταν πρώτο κόμμα με 27,3% και ο ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν δεύτερο με 22,4%. Η διαφορά μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων είναι 4,9%. Τρίτο κόμμα θα ήταν το ΠΑΣΟΚ ΚΙ ΝΑΛ με 9,9%, στην τέταρτη θέση το ΚΚΕ με 4,8%, στην πέμπτη θέση η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ με 3%, στην έκτη το ΜΕΡΑ 25 με 1,9% και στην έβδομη οι «Έλληνες» με 1,7%.
• «Αναποφάσιστος» δηλώνει το 13,1%. Πρόκειται για πολύ μεγάλο ποσοστό που μπορεί να δώσει την πρώτη θέση στο ένα (ΝΔ) ή στο άλλο κόμμα (ΣΥΡΙΖΑ).
• Η ΠΔΕ παράγει εκλογικά αποτελέσματα που δεν είναι αντιπροσωπευτικά των εθνικών. Η μέτρηση μας δείχνει ότι αυτό θα επαναληφθεί και στις επερχόμενες εκλογές. Το βέβαιο είναι ότι στην ΠΔΕ και στις επερχόμενες εκλογές η ΝΔ θα λάβει ποσοστό σημαντικά μικρότερο του εθνικού μέσου και ο ΣΥΡΙΖΑ σημαντικά μεγαλύτερο.
• Ενώ σε εθνικό επίπεδο δημοσκοπήσεις καταγράφουν διαφορά υπέρ της ΝΔ η οποία μειώνεται με πολύ αργό ρυθμό, στην ΠΔΕ η ΝΔ αυξάνει τις δυνάμεις της οι οποίες, ιδιαίτερα στον Νομό Αχαΐας ήταν σημαντικά μικρότερες του ΣΥΡΙΖΑ.
2. ΠΡOΘΕΣΗ ΨΗΦΟΥ ΣΤΙΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΠΔΕ – ΣΤΑΘΜΙΣΗ DC
Από την ερώτηση: «Αν πρόκυπτε θέμα Εθνικών εκλογών και ψηφίζαμε την ερχόμενη Κυριακή, εσείς ποιο κόμμα θα ψηφίζατε.;»
• Στις δημοσκοπήσεις, την τρέχουσα περίοδο, στο δείγμα υπέρ αντιπροσωπεύεται ιδιαιτέρως η ΝΔ. Για το λόγο η DC, χρησιμοποιεί μέθοδο ανάλυσης της πρόθεσης ψήφου (αναφέρεται ως «εκτίμηση DC») με βάση την οποία δε σταθμίζει, αλλά υπολογίζει για κάθε κόμμα, την μεταβολή ανάμεσα στις ερωτήσεις «τι ψηφίσατε το 2019» και «τι θα ψηφίζατε εάν είχαμε αύριο εκλογές» και την εφαρμόζει πάνω στο ποσοστό των εκλογών του 2019 επί των εγγεγραμμένων
• Σύμφωνα με την «εκτίμηση DC», πρώτο κόμμα στην πρόθεση ψήφου στην ΠΔΕ είναι η ΝΔ με 25,6% (συσπείρωση 71,8% έναντι 69% του Ιουνίου). Συγκρίνοντας το ποσοστό της ΝΔ με αυτό που κατέγραψε στην έρευνα του Ιουνίου καταγράφεται αύξηση 1%. Σε κάθε περίπτωση η ΝΔ αυξάνει την συσπείρωση της και την εκλογική επίδοση. Οι επιδόσεις της ΝΔ είναι ελαφρά καλύτερες στις γυναίκες ψηφοφόρους, στις μεγαλύτερες ηλικίες και στον Νομό Αιτ/νίας.
• Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι δεύτερο κόμμα στην πρόθεση ψήφου στην ΠΔΕ με 24% (συσπείρωση 58,3% έναντι 66,4% στην έρευνα του Ιουνίου). Συγκρίνοντας το ποσοστό με αυτό της έρευνας του Ιουνίου καταγράφεται μείωση 2,2%. Οι επιδόσεις του ΣΥΡΙΖΑ είναι ελαφρώς καλύτερες στους άνδρες, στις μικρότερες ηλικίες και στην Αχαΐα. Ο Νομός Αιτ/νίας εξελίσσεται στο «αδύνατο» του σημείο στην ΠΔΕ.
• Τρίτο κόμμα στην πρόθεση ψήφου στην ΠΔΕ είναι το ΠΑΣΟΚ–ΚΙΝΑΛ με 8,9% (συσπείρωση 66,1 έναντι 74,7%). Οι επιδόσεις του ΠΑΣΟΚ είναι ελαφρά καλύτερες στους άνδρες και στις μεγαλύτερες ηλικίες.
• Τέταρτο κόμμα είναι η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ με 6,3% ανεβάζοντας πολύ το ποσοστό της σε σχέση με τον Ιούνιο. Το εκλογικό κοινό είναι σαφώς ανδρικό, μέσων ηλικιών και σε ημιαστικές και αγροτικές περιοχές. Στον Νομό Ηλείας καταγράφεται πολύ ισχυρά.
• Πέμπτο κόμμα στην πρόθεση ψήφου στην ΠΔΕ είναι το ΚΚΕ με 4,9%, ποσοστό σχεδόν ίδιο με αυτό του Ιουνίου.
• Έκτο κόμμα στην πρόθεση ψήφου στην ΠΔΕ είναι οι «Έλληνες» με 3,3%, ποσοστό σημαντικά βελτιωμένο από την προηγούμενη έρευνα.
• Οι αναποφάσιστοι είναι 13,6%.Οι περισσότεροι γυναίκες και μικρότερες ηλικίες.
3. ΠΡΟΘΕΣΨΗ ΨΗΦΟΥ ΓΙΑ ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΠΔΕ – ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ
• Σύμφωνα με την έρευνα έξι κόμματα περνούν το 3%και ένα ακόμα (το ΜΕΡΑ 25) το πλησιάζει.
• Η Ν.Δ., επί των εγκύρων, εάν γίνονταν σήμερα εκλογές, θα ελάμβανε (ανάλογα με τον τρόπο στάθμισης των αποτελεσμάτων) σύμφωνα με την δημοσκόπηση από 32,6% μέχρι 35,7%, ποσοστό μικρότερο από αυτό που έλαβε το 2019 κατά 0,5 μέχρι 4,5% περί που.
• Αντίστοιχα ο ΣΥΡΙΖΑ, θα ελάμβανε από 29,3% μέχρι 30,6%, ποσοστό μικρότερο από αυτό που έλαβε το 2019 κατά 7% περίπου.
• Αντίστοιχα το ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ, θα ελάμβανε από 11,2%μέχρι 13%, ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό που έλαβε το 2019 από 0,3% μέχρι 2,3%.
• Το ΚΚΕ ποσοστό περίπου 6%ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό που έλαβε το 2019 κατά 1% περίπου.
• Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ από 3,9 έως 8% ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό που έλαβε το 2019 από 1,2% έως 68%.
• Το κόμμα ΜΕΡΑ 25 περίπου 2,5% ποσοστό με το οποίο δύσκολα θα έμπαινε στην Βουλή διότι στις εκλογές του 2019 στην ΠΔΕ έλαβε ποσοστό κοντά στον εθνικό μέσο όρο.
• Το κόμμα «Έλληνες» στην ΠΔΕ καταγράφει ποσοστό 4,3%που είναι πολύ κοντά σε αυτό που είχε η ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ. Δεν φαίνεται το ποσοστό αυτό να προέρχεται από εκτεταμένες εισροές από κάποιο συγκεκριμένο κόμμα. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι αυτός ο χώρος υπο εκπροσωπείται στις έρευνες.
• Στην παρούσα χρονική στιγμή κύριο στοιχείο, στην ΠΔΕ, είναι η θετική μεταβολή της ΝΔ, η πτώση της συσπείρωσης και κατά συνέπεια του ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΙΝΑΛ. Όπως και η πολύ ανοδική πορεία των κομμάτων στα δεξιά της ΝΔ, Ελληνική λύση και «Έλληνες για την πατρίδα».
• Στις δημοσκοπήσεις που πραγματοποιούνται σε εθνικό επίπεδο η ΝΔ κινείται πέριξ του 33%, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει σταθερός από πέρυσι πέριξ του 25%. Το ΠΑΣΟΚ κινείται στην τροχιά του 12%. Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας τα δύο κόμματα είναι πολύ κοντά το ένα στο άλλο και πότε είναι πάνω το ένα και πότε το άλλο.
Εάν η πρόθεση ψήφου υπολογισθεί με την παραδοσιακή στάθμιση (που οι εταιρείες δημοσκοπήσεων χρησιμοποιούν μέχρι σήμερα), τότε η ΝΔ προηγείται στην Π.Δ.Ε με 27,3% και ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ με 22,4%. Τα ποσοστά αυτά αναφέρονται στην στήλη 2 (πίνακας 1) και διαφέρουν από την εκτίμηση της DC, διότι με την παραδοσιακή στάθμιση ενισχύονται τα ποσοστά των κομμάτων το εκλογικό σώμα των οποίων υπερ εκπροσωπείται στις δημοσκοπήσεις.
Στην στήλη 3 βρίσκεται η εκτίμηση ψήφου με την στάθμιση DC.
Στις στήλες 4 και 5 η αναγωγή επί των εγκύρων των στηλών 2 και 3. Το καταγράφουμε μεν αλλά τονίζουμε ότι σε μια δημοσκόπηση που απέχει από τις εκλογές, είναι λάθος να ληφθεί υπόψη το ποσοστό επί των εγκύρων, για δύο σοβαρούς λόγους:
• διότι βασίζεται στην βεβαιωμένα λανθασμένη υπόθεση ότι όσοι σήμερα δεν μετέχουν στο δείγμα ή μετέχουν αλλά δεν δηλώ νουν κόμμα (οι δύο αυτές κατηγορίες, όπως αναφέρεται στην «ταυτότητα» της έρευνας αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία του εκλογικού σώματος) πράγματι έτσι θα συμπεριφερθούν στις εκλογές. Η υπόθεση αυτή αποκλείει την πλειοψηφία της κοινωνίας και δεν βοηθά όσους χρησιμοποιούν τις δημοσκοπήσεις να «ακούσουν» την κοινωνία στο σύνολο της.
• διότι βασίζεται στην -κατά την άποψη μας- λανθασμένη υπόθεση για όσους δηλώνουν στην έρευνα άρνηση ψήφου ή εντάσσονται στην αδιευκρίνιστη ψήφο, ότι, εάν τελικά ψηφίσουν θα το κάνουν με τις ίδιες αναλογίες με όσους δηλώνουν πρόθεση ψήφου. Αντίθετα, θεωρούμε ότι οι αναλογίες δεν θα είναι ίδιες όπως και ότι όσοι δεν μετέχουν στην έρευνα, συμπεριφέρονται σημαντικά διαφορετικά από όσους μετέχουν.
Στη στήλη 6 τα πραγματικά αποτελέσματα του 2019 επί των εγκύρων. Στη στήλη 7, για κάθε κόμμα, η μεταβολή ανάμεσα στα πραγματικά αποτελέσματα των εκλογών του 2019 και στα αποτελέσματα της δημοσκόπησης.
• Η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ στην έρευνα μας (ΠΔΕ) είναι κοντά στο 58% περίπου και κατά 8% μειωμένη από τον Ιούνιο. Το ποσοστό αυτό θα αυξάνεται όσο πλησιάζουμε προς τις εκλογές. Αυτό ισχύει ιδιαιτέρως για τον ΣΥΡΙΖΑ που παραδοσιακά αυξάνει στην συσπείρωση κοντά στις εκλογές και αυτό φάνηκε και στην έρευνα του Ιουνίου που έγινε σε κλίμα πρόωρων εκλογών όπως είχε προκύψει από δηλώσεις του Πρωθυπουργού σε συνέντευξη του στην ΕΤ1). Το βασικό του πρόβλημα είναι ότι το 11,4% των ψηφοφόρων του (2019) δηλώνουν αναποφάσιστοι παραμένουν δηλαδή στην αδιευκρίνιστη ζώνη. Δευτερεύοντος οι μετακινήσεις προς το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ (8%) και την ΝΔ (4,3%).
• Το «ισοζύγιο μετακινήσεων» μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ θέλει τον ΣΥΡΙΖΑ να δίνει στην ΝΔ 4,3% της δύναμης και την ΝΔ στον ΣΥ ΡΙΖΑ το 3,4%. Ποσοστά ισομεγέθη εάν ληφθεί υπόψη ότι το συνολικό ποσοστό της ΝΔ (2019) είναι μεγαλύτερο.
• Σε εθνικό επίπεδο ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μια συσπείρωση κοντά στο 68%. Οι κύριες «απώλειες» είναι προς ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ (7%), ΝΔ (6,5%) και αναποφάσιστοι 8,5%.Οι «εισροές» είναι από το ΜΕΡΑ 25 12%, το ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ 8,2% και την ΝΔ (5%).
• Η συσπείρωση της ΝΔ στην έρευνα μας (ΠΔΕ) είναι στο 72% περίπου και κατά 3% αυξημένη από τον Ιούνιο. Το ποσοστό αυτό θα αυξάνεται όσο πλησιάζουμε προς τις εκλογές (ισχύει για όλα τα κόμματα). Το βασικό της πρόβλημα είναι ότι το 12,6% των ψηφοφόρων της (2019) δηλώνουν αναποφάσιστοι παραμένουν δηλαδή στην αδιευκρίνιστη ζώνη. Δευτερεύοντος οι (αυξημένες σε σχέση με τον Ιούνιο) μετακινήσεις προς τον ΣΥΡΙΖΑ (3,4%) και μικρότερες προς το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ (πολύ μειωμένες σε σχέση με τον Ιούνιο εύρημα που καταγράφουν και οι πανελλήνιες μετρήσεις) και άλλα κόμματα. Θεωρούμε ότι στην έρευνα μας (όπως και σε όλες τις έρευνες σε όλη την χώρα) υπο αντιπροσωπεύονται οι μετακινήσεις προς την Ελληνική λύση. Θεωρούμε επίσης ότι η ΝΔ πρέπει να δώσει μάχη να συγκρατήσει το δεξιόστροφο κοινό της.
• Σε εθνικό επίπεδο η ΝΔ έχει μια συσπείρωση κοντά στο 69%.Οι κύριες «απώλειες» είναι προς τον ΣΥΡΙΖΑ (5%), το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ (2%) και την Ελληνική λύση (2%). Οι «εισροές» είναι από την Ελληνική λύση (15%), το ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ (9%) και τον ΣΥΡΙΖΑ (6%).
• Tο ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ είναι το κόμμα με την μεγαλύτερη –μεταξύ των τριών μεγαλύτερων- συσπείρωση η οποία στην έρευνα μας (ΠΔΕ) είναι κοντά στο 66% περίπου και κατά 8% μειωμένη από τον Ιούνιο. Το βασικό του πρόβλημα είναι οι μετακινήσεις προς την ΝΔ (11,3% ποσοστά σχεδόν διπλό σε σχέση με τον Ιούνιο), οι αναποφάσιστοι ψηφοφόροι (9,7%) και οι μετακινήσεις προς τον ΣΥΡΙΖΑ (6,5%). Το ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ πρέπει να δώσει μεγάλη μάχη για να συγκρατήσει τους δεξιόστροφους ψηφοφόρους του.
4. Σύγκριση ΠΔΕ – Ελλάδας
Στις δημοσκοπήσεις που πραγματοποιούνται σε εθνικό επίπεδο η ΝΔ κινείται πέριξ του 33%, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει σταθερός από πέρυσι πέριξ του 25%. Το ΠΑΣΟΚ κινείται στην τροχιά του 12%. Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας η πρόβλεψη της πρόθεσης δίνει πολύ μικρότερες διαφορές.
Η ταυτότητα της έρευνας
ΣΚΟΠΟΣ: Η διερεύνηση της εκλογικής συμπεριφοράς των ψηφοφόρων των κατοίκων της Π.Δ.Ε.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ – ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ: Αντιπροσωπευτικό δείγμα 646 ψηφοφόρων της ΠΔΕ, ανδρών και γυναικών 17 ετών και άνω. Πολυσταδιακή στρωματοποιημένη δειγματοληψία με στρώματα τις Περιφερειακές Ενότητες και χρήση quota στο φύλο και την ηλικία.
ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ: Για την εκτίμηση της πρόθεσης ψήφου χρησιμοποιήθηκαν η στάθμιση με βάση τις εθνικές εκλογές και ειδική επεξεργασία της DATA C.
ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: 10-23/11/2022.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Ποσοτική έρευνα με τηλεφωνικές συνεντεύξεις με χρήση ημι- δομημένου ερωτηματολογίου, στα νοικοκυριά των ερωτώμενων.
ΜΕΓΙΣΤΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ: +/- 3,68%, σε διάστημα εμπιστοσύνης 95%
ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία DATA R.C. [Α.Μ. ΕΠΙΧ. ΔΗΜΟΣΚΠ.-ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ Ε.Σ.Ρ.2, Α.Μ. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ Αρχής προστ. Ατομ. Δεδ. Ν 472/1997:817]. H DATA RC είναι μέλος του ο ΣΕΔΕΑ και μέτοχος της Ελεγκτικής Εταιρείας Δημοσκοπήσεων και Ερευνών Κοινής Γνώμης.
Τα ευρήματα της έρευνας και ειδικότερα η πρόθεση ψήφου αποτελούν την καταγραφή των απόψεων και τάσεων που επικρατούν τη χρονική περίοδο διεξαγωγής της έρευνας. Δεν αποτελούν πρόβλεψη ψήφου ούτε εκτίμηση εκλογικής επιρροής.